5 thg 10, 2020

Nhớ nhớ xưa kia, non nước an lạc thái bình

Nhớ nhớ xưa kia, non nước an lạc thái bình, thái thái bình
Muôn hoa xinh tươi
Có cô Mỵ Nương, tuổi xuân vừa lên đôi tám
Xinh tươi như hoa, đẹp như tiên nga
non Bồng giáng sinh, non Bồng giáng sinh...


Đoạn ca khúc và hình ảnh ở trên là trích trong ca cảnh Sơn Tinh - Thủy Tinh do một trường học trình diễn.

Nếu tuổi của bạn trên 60 và bạn đi học ở miền Nam từ trước 1975 thì tui tin chắc rằng bạn đã từng xem các bạn hoặc các anh chị của mình diễn vở hoạt cảnh này trong các buổi văn nghệ của trường. Có thể hơn thế nữa, chính bạn đã từng hóa thân thành chàng Sơn Tinh, Thủy Tinh oai dũng hay nàng Mỵ Nương xinh đẹp.

Bài hát Sơn tinh Thủy tinh này giai điệu chỉ có mấy câu nhưng lặp đi lặp lại thành nhiều đoạn và trở thành câu chuyện kể rất thú vị nên được rất nhiều người nhớ, và cũng vì dài nên... mỗi người nhớ theo một phiên bản khác nhau. Có lẽ bài hát được phổ biến từ trước thời học sinh của tui rất lâu nhưng có một sức sống khá dài. Mãi cho tới bây giờ, khi đã có rất nhiều phiên bản Sơn Tinh - Thủy Tinh hiện đại khác như rap, hoạt cảnh với nhiều kỹ xảo, và cả điện ảnh thì bài hát Sơn Tinh - Thủy Tinh từ lúc Nhớ nhớ khi xưa, non nước an lạc thái bình, thái thái bình vẫn còn được nhắc lại, và tui tin rằng vẫn sống trong ký ức của nhiều người.

Tìm trên mạng, thấy có nhiều phiên bản bài Sơn Tinh - Thủy Tinh với lời chế khá thô tục, tui xin bỏ qua và giới thiệu bài này, trình bày không hay lắm nhưng đàng hoàng.


Theo trí nhớ của tui, lời của bản này ngoài ý chính và đoạn đầu giống với bài hát tui biết thuở xưa thì đã được biên tập lại rất nhiều. Có lẽ người biên tập cũng không nhớ lời gốc nên tự đặt ra lời mới cho phù hợp với cốt truyện.

Một phiên bản khác, mà tui cảm thấy gần với những gì tui còn nhớ nhất là bài sau đây:


Nhớ nhớ xưa kia, non nước an lạc thái bình, thái thái bình
Muôn hoa xinh tươi,
Có cô Mỵ Nương, tuổi xuân vừa lên đôi tám
Xinh tươi như hoa, đẹp như tiên nga
Non Bồng giáng sinh, non Bồng giáng sinh

Đền một bữa kia, đâu đó ra mặt hai chàng, hai hai chàng.
Vai đeo cung hiên ngang. 
Tâu xin vua cha, cầu hôn cùng cô công chúa. 
Hai trai hiên ngang, liệt oanh như nhau. 
Vua Hùng khó phân, vua Hùng khó phân.

Khó tính dữ đa, ta biết toan liệu thế nào, thế thế nào? 
Ta nên phân ra sao? 
Mai ai nhanh chân thì cho vầy duyên công chúa.
Mai ai nhanh chân, mai ai nhanh chân
Thỏa lòng ước ao, thỏa lòng ước ao.

Sáng sớm tinh sương, muôn sắc hoa nở tưng bừng, tưng tưng bừng 
Như say sưa hương xuân. 
Sơn Tinh nhanh chân, cầm tay nàng tiên mơ ước. 
Đi trong mây bao la, đi trong bao hương hoa 
Trao lời ái ân, trao lời ái ân.

Thủy Tinh đến sau, thôi thế ta đành chết rồi, chết chết rồi! 
Tức cái chết đi thôi! 
Mau theo Sơn Tinh, này ta cùng ngươi giao chiến. 
Ta phân thây ngươi ra, ta phân thây ngươi ra. 
Trăm lần mới thôi, trăm lần mới thôi.

Tướng cá, binh tôm. Thua phép ta dành rút về, rút rút về. 
Non xanh thêm cao ghê! 
Sơn Tinh mi ơi! Thù sâu ngàn năm ghi nhớ.
Sơn Tinh mi ơi! Mỵ Nương em ơi!
Thôi rồi chết tôi. Thôi rồi, chết queo!

Như mọi người thấy, ở phiên bản trên ghi tác giả là Nhạc dân gian, còn ở phiên bản dưới thì người đăng (cũng là người hát) chú thích rằng:

@ Ca khúc dân gian. ~~~ Bài hát này rất xưa vì ...cô giáo của người hát - nay đã 80 tuổi - học bài này từ năm lớp 3 (8 tuổi) và đã dạy lại cho người hát. Còn người hát thì được dạy bài này năm lớp 1, giờ chỉ ghi lại lời hát và hát chay theo trí nhớ vì không tìm được lời và nhạc chính xác.

Trong phần bình luận của video này, có người đã cho biết: Sơn Tinh Thủy Tinh là của Phan Quang Định. Thông tin này không đúng. Nhạc sĩ Phan Quang Định quả là tác giả của ca khúc Sơn Tinh Thủy Tinh mang nét đồng dao và cũng khá nổi tiếng nhưng không phải bài này!

Cho đến giờ, dù đã tham khảo khá nhiều tui vẫn chưa biết lời gốc và xuất xứ của bài hát này. Mong rằng có ai biết sẽ cung cấp thông tin giúp tui và cho mọi người cùng biết nhé.

Nhắc bài hát Sơn Tinh - Thủy Tinh lại nhớ đến bài thơ Sơn Tinh Thủy Tinh của nhà thơ bạc mệnh Nguyễn Nhược Pháp. Bài thơ này thì ngày xưa được học hẳn hoi (hình như năm lớp 6 thì phải) và vẫn thuộc lòng những câu đầu (dài quá, không thuộc hết)

Ngày xưa, khi rừng mây u ám
Sông núi còn vang um tiếng thần,
Con vua Hùng Vương thứ mười tám,
Mỵ Nương, xinh như tiên trên trần.

Tóc xanh viền má hây hây đỏ,
Miệng nàng hé thắm như san hô,
Tay ngà trắng nõn, hai chân nhỏ:
Mê nàng, bao nhiêu người làm thơ.

Bài thơ này bây giờ mọi người có thể dễ dàng tìm thấy đầy đủ trên Internet. Bài thơ kể chuyện ngày xưa, đăng trong tập thơ Ngày xưa của Nguyễn Nhược Pháp, bắt đầu bằng hai chữ Ngày xưa...

Ngày xưa, khi rừng mây u ám
Sông núi còn vang um tiếng thần,

Cũng như bài hát Sơn Tinh Thủy Tinh, bắt đầu bằng Nhớ nhớ xưa kia... 

Nhạc và thơ gợi lại những hình ảnh, âm thanh thuở nào, gợi lại cả khung trời ký ức xa xưa...

Nhớ nhớ xưa kia, non nước an lạc thái bình, thái thái bình...


Phạm Hoài Nhân

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét