Ngày 15/3/2022, Reuters đưa bản tin độc quyền: Ukraine đã bắt đầu sử dụng phần mềm nhận dạng khuôn mặt Clearview AI để đáp ứng các nhu cầu trong chiến tranh.
.png)
Tôn Thất Hoàn là Giám đốc điều hành và đồng sáng lập của Clearview AI, có trụ sở tại Thành phố New York và đã tạo ra thế hệ công nghệ nhận dạng khuôn mặt tiếp theo. Thuật toán bias-free (ngôn ngữ không thiên kiến) của Clearview AI có thể tìm thấy chính xác bất kỳ khuôn mặt nào trong số ba tỷ hình ảnh mà nó đã thu thập từ internet công cộng. Nó được cơ quan thực thi pháp luật sử dụng để giải quyết các tội phạm, bao gồm gian lận tài chính, buôn người và tội phạm chống lại trẻ em.
Tôn Thất Hoàn là một kỹ sư tự học, người Úc gốc Việt. Gia đình cha anh là dòng dõi hoàng tộc Việt Nam. Khi còn là sinh viên, Hoàn đã đoạt giải nhất cá nhân trong cuộc thi Olympic Tin học của Úc. Anh cũng được xếp thứ nhì nghệ sĩ guitar dưới 16 tuổi trong Cuộc thi Âm nhạc Eisteddfod Quốc gia của Úc.
Năm 19 tuổi, Tôn Thất Hoàn chuyển từ Úc đến San Francisco để tập trung vào sự nghiệp của mình trong lĩnh vực công nghệ. Anh đã tạo ra hơn 20 ứng dụng iPhone và Facebook với hơn 10 triệu lượt cài đặt, một số ứng dụng được xếp hạng trong Top 10. Tôn Thất Hoàn chuyển đến thành phố New York vào năm 2016.
Năm 2017, Tôn Thất Hoàn đồng sáng lập Clearview AI, nơi anh phát triển công nghệ, huy động vốn, xây dựng đội ngũ và sản phẩm.
Clearview AI là cái gì vậy?
Clearview AI là một phần mềm mà khi bạn đưa cho nó xem tấm ảnh của một ai đó, nó sẽ lập tức truy cập vào cơ sở dữ liệu sẵn có của mình để cho bạn biết khuôn mặt đó đã từng xuất hiện ở đâu trên Internet, tiếp theo đó là họ tên, địa chỉ, số điện thoại, nơi làm việc… nếu có.
Thử nghĩ coi, so với việc xác minh ai đó là ai đó bằng các đối chiếu giấy tờ tùy thân, dấu vân tay hay bằng cách cho người quen nhận dạng thì đây là cách nhanh chóng và tiện lợi hơn nhiều. CEO của Clearview AI cũng không biết Ukraine sẽ dùng phần mềm này vào những việc gì, nhưng cái chính là Clearview AI cung cấp cho Ukraine dùng miễn phí và cam kết không cho Nga xài!
Nhưng ta hãy khoan quan tâm đến vai trò của Clearview AI trong cuộc chiến đang xảy ra ở Ukraine. Điều ta quan tâm là CEO kiêm người sáng lập Clearview AI, anh ta tên Tôn Thất Hoàn, một người Việt Nam - chính xác hơn, một người Mỹ gốc Việt.
Tôn Thất Hoàn là ai?
Tôn Thất Hoàn trong một lần phỏng vấn bởi CNN. Ảnh chụp màn hình.
Nghe cái tên Tôn Thất Hoàn ta biết ngay chàng trai này có gốc gác hoàng tộc triều Nguyễn, Việt Nam. Anh sinh năm 1988 tại Úc và trải qua thời niên thiếu tại đất nước này. Năm 2007, Hoàn rời khỏi trường đại học, chuyển đến Thung Lũng Silicon, San Francisco, Mỹ. Tại đây anh đã tạo ra một số ứng dụng để đưa ra thị trường nhưng tất cả đều thất bại.
Năm 2016, Tôn Thất Hoàn rời thung lũng Silicon để đến New York. Với ngoại hình cao ráo, mảnh khảnh và tóc đen dài, Hoàn định dấn thân vào con đường nghệ thuật. Nhưng chỉ sau một lần lên sóng, anh nhận ra đam mê lớn nhất của mình là công nghệ.
.png){kind=spacer}
Dáng người này làm nghệ sĩ cũng... hơp lắm!
Tiểu sử và hình ảnh Tôn Thất Hoàn đăng trên trang web hoantonthat.com như sau:
Tôn Thất Hoàn là Giám đốc điều hành và đồng sáng lập của Clearview AI, có trụ sở tại Thành phố New York và đã tạo ra thế hệ công nghệ nhận dạng khuôn mặt tiếp theo. Thuật toán bias-free (ngôn ngữ không thiên kiến) của Clearview AI có thể tìm thấy chính xác bất kỳ khuôn mặt nào trong số ba tỷ hình ảnh mà nó đã thu thập từ internet công cộng. Nó được cơ quan thực thi pháp luật sử dụng để giải quyết các tội phạm, bao gồm gian lận tài chính, buôn người và tội phạm chống lại trẻ em.
Tôn Thất Hoàn là một kỹ sư tự học, người Úc gốc Việt. Gia đình cha anh là dòng dõi hoàng tộc Việt Nam. Khi còn là sinh viên, Hoàn đã đoạt giải nhất cá nhân trong cuộc thi Olympic Tin học của Úc. Anh cũng được xếp thứ nhì nghệ sĩ guitar dưới 16 tuổi trong Cuộc thi Âm nhạc Eisteddfod Quốc gia của Úc.
Năm 19 tuổi, Tôn Thất Hoàn chuyển từ Úc đến San Francisco để tập trung vào sự nghiệp của mình trong lĩnh vực công nghệ. Anh đã tạo ra hơn 20 ứng dụng iPhone và Facebook với hơn 10 triệu lượt cài đặt, một số ứng dụng được xếp hạng trong Top 10. Tôn Thất Hoàn chuyển đến thành phố New York vào năm 2016.
Năm 2017, Tôn Thất Hoàn đồng sáng lập Clearview AI, nơi anh phát triển công nghệ, huy động vốn, xây dựng đội ngũ và sản phẩm.
Sự ra đời của Clearview AI
Tôn Thất Hoàn gặp Richard Schwartz tại Viện nghiên cứu chính sách Manhattan vào năm 2016. Hai người quyết định cùng nhau khởi nghiệp ở mảng nhận diện khuôn mặt, Hoàn sẽ xây dựng ứng dụng và ông Schwartz sẽ tìm kiếm các hợp đồng thương mại. Lâu nay, các cơ quan công quyền đã sử dụng các công cụ nhận dạng gương mặt, nhưng chúng bị giới hạn bởi chỉ truy xuất hình ảnh trong cơ sở dữ liệu của nhà nước. Trong khi đó, các thuật toán nhận diện gương mặt của những công ty như Amazon khá chính xác nhưng lại không có dữ liệu nào.
- Thứ nhất là tạo ra một chương trình có thể tự động thu thập hình ảnh từ khắp nơi trên Internet như web tìm việc làm, trang tin tức, trang giáo dục, mạng xã hội... Theo Wikipedia, ClearView đã có hơn 3 tỷ hình ảnh trên máy chủ của họ, còn theo Tôn Thất Hoàn trong trả lời phỏng vấn của Reuter ngày 15/3 vừa qua thì ClearView AI đã thu thập 10 tỷ hình ảnh, trong đó của riêng nước Nga là 2 tỷ.
- Thứ hai là hoàn thiện thuật toán nhận diện gương mặt. Kết quả, Hoàn có một hệ thống nhận dạng gương mặt khá chính xác.
Những thành công ban đầu
Bạn nghĩ sao khi bạn đưa bức ảnh này lên thì chỉ vài giây sau thông tin của từng người trong ảnh sẽ được cung cấp đầy đủ? Ảnh minh họa của NY Times.
Công ty Clearview AI được thành lập vào năm 2017 với 2 nhà đồng sáng lập là Tôn Thất Hoàn và Richard Schwartz, trụ sở đặt tại Manhattan, New York. Thế nhưng công ty vẫn chưa có khách hàng nào đáng kể. Bước ngoặt đến vào tháng 2/2019.
Tháng 2/2019, cảnh sát bang Indiana đã bắt đầu thử nghiệm với ClearView. Họ đã giải quyết một vụ án trong vòng 20 phút sau đó.
Hai người đàn ông đã đánh nhau trong công viên. Vụ ẩu đả kết thúc khi một người bắn vào bụng người kia. Một người ngoài cuộc đã ghi lại tội ác trên điện thoại vì vậy cảnh sát vẫn còn khuôn mặt của tay súng để chạy trên ứng dụng của ClearView.
Kết quả, người đàn ông xuất hiện trong một video mà ai đó đã đăng trên mạng xã hội. Tên của tên tội phạm được đưa vào chú thích trên video. Hắn không có bằng lái xe và chưa từng bị bắt. Vì vậy, hắn không có mặt trong cơ sở dữ liệu của chính phủ. Nhưng nhờ có ClearView, kẻ sát nhât đã bị bắt và buộc tội.
Phía cảnh sát cho biết có lẽ họ sẽ không bắt được thủ phạm nếu không có ClearView. Vì vậy cảnh sát bang Indiana đã trở những thành khách hàng trả tiền đầu tiên của Clearview.
Hiện nay, theo một số liệu không chính thức, có 2.200 tổ chức ở 27 quốc gia đang sử dụng Clearview AI, trong đó bao gồm: FBI và Bộ An ninh Nội địa Mỹ, các cơ quan pháp luật Canada... Tháng 2/2022, theo thông tin Tôn Thất Hoàn tiết lộ với Reuters thì công ty đang tiến hành ký các hợp đồng lớn đầu tiên với chính phủ Mỹ và cho biết hiện nay đang có 3.100 tổ chức đang dùng thử Clearview AI.
Các cơ quan thực thi pháp luật đang sử dụng Clearview AI (đăng trên website Clearview.ai)
Làn sóng phản đối
Clare Garvie, nhà nghiên cứu tại Trung tâm bảo mật và công nghệ của Đại học Georgetown nói cơ sở dữ liệu càng lớn, nguy cơ xác định nhầm càng lớn. Nhưng các quan chức thực thi pháp luật hiện tại và trước đây nói rằng Clearview AI có hiệu quả.
Nhiều người đã nêu lên mối lo ngại rằng Clearview AI là mối đe dọa cho quyền riêng tư của con người. Thử tưởng tượng một ngày nào đó có ai đó đưa ảnh của bạn lên mạng. Chỉ vài giây sau, toàn bộ hình ảnh của bạn từng đăng lên Internet đều bị truy xuất ra. Trong đó, có thể sẽ có những bức ảnh xấu xí mà bạn không bao giờ muốn nhìn lại. Bạn bị bóc trần bản thân. Do đó Clearview được xem như "con quỷ dữ" mới của ngành công nghệ.
Facebook, Twitter... cũng đã lên tiếng cho rằng Clearview sử dụng dữ liệu hình ảnh do khách hàng đăng lên nền tảng của họ một cách trái phép.
---
Câu chuyện về Clearview AI và Tôn Thất Hoàn còn dài lắm (và còn nhiều điều chưa biết rồi sẽ ra sao), thế nhưng ta tạm ngưng ở đây. Giờ chỉ xin bổ sung vài thông tin mang tính cá nhân chút về Tôn Thất Hoàn nhe:
- Tôn Thất Hoàn là một tay chơi guitar classic khá thành công, anh chịu ảnh hưởng bởi guitarist và nhà soạn nhạc Agustín Barrios Mangoré.
- Tôn Thất Hoàn thích chơi cờ vua, anh chơi online và chơi trong Công viên Square Washington. Anh cho biết thứ hạng của mình trên chess.com là khoảng 1.500 vào tháng 10/2021.
- Trong bóng đá, Hoàn là fan của đội Liverpool F.C.
Phạm Hoài Nhân (tổng hợp)
Thật tuyệt khi có công nghệ này, giúp Ukraine chiến thắng quân xâm lược Nga. Công nghệ AI giúp nhận dạng và định vị các chỉ huy và tướng Nga, nên họ bị bắn hạ như sung.
Trả lờiXóa