Panoramio - Vang bóng một thời

Câu chuyện về xem Street View của Google Maps để tìm về hình ảnh quá khứ ở một nơi chốn nào đó đang sôi nổi tại Việt Nam. Ý tưởng cốt lõi để những điều này trở thành hiện thực là gắn những bức ảnh với tọa độ địa lý, hay nói các khác là tạo một lớp (layer) bản đồ bằng hình ảnh phủ lên trên bản đồ địa lý. Ý tưởng này không bắt nguồn từ Google mà từ một phần mềm khác: Panoramio.

Panoramio - Phần mềm đầu tiên gắn những bức ảnh với tọa độ địa lý

Giao diện Panoramio

Đập cổ kính ra tìm lấy bóng

Gần đây, ở Việt Nam rộ lên xu hướng dùng tính năng Street View trên Google Maps để tìm lại hình ảnh của người thân trong quá khứ. Ý tưởng chính của việc này như sau:

Ứng với mỗi địa điểm trên bản đồ Google sẽ có nhiều hình ảnh của địa điểm đó chụp tại những thời điểm khác nhau, đặc biệt là những ảnh chụp toàn cảnh 360 độ, gọi là Street View. Do góc chụp rộng, bao quát được nhiều người, sự vật trong khung cảnh nên xác suất ta nhìn thấy được người quen của mình trong khung cảnh ấy khá cao. Điều này đặc biệt gây cảm xúc nếu đó là hình ảnh quá khứ và người thân ấy nay ta không còn gặp được nữa.

Một hình ảnh Street View ở Long Khánh, gợi nhớ câu hát Con đường xưa em đi

Veo 3 chính thức có mặt tại Việt Nam

Gần đây chắc mọi người nghe nhắc nhiều tới Veo, một mô hình AI tạo video tiên tiến của Google DeepMind. Bản mới nhất, Veo 3, vừa được giới thiệu tại sự kiện Google I/O vào tháng 5/2024.

Veo có thể biến ý tưởng, mô tả bằng văn bản (text-to-video) hoặc hình ảnh (image-to-video) thành các video sống động, chân thực, thậm chí có cả âm thanh đồng bộ. Ứng dụng này được đánh giá cao về khả năng tạo ra các cảnh quay điện ảnh, hoạt hình, slow-motion, ánh sáng động và duy trì tính nhất quán của nhân vật trong video.

Từ thời điểm được giới thiệu, Veo giới làm phim tại Việt Nam hết sức quan tâm và ta đã thấy có một số clip làm bằng Veo xuất hiện. Tuy nhiên đó là những clip tạo bằng Veo 2, hoặc Veo 3... không chính thức.

Ngày 3/7/2025. Veo 3 đã chính thức có mặt tại Việt Nam. Thông tin này được Google giới thiệu trong bài viết sau:

Veo 3 chính thức có mặt tại Việt Nam

Google Maps và Google Earth có bà con với nhau không?

Tui nhớ hồi xưa, lúc Google Maps chưa được thông dụng như bây giờ, mỗi khi muốn tìm một địa điểm nào đó thì ngoài một số phần mềm Việt như Vietbando, Diadiem... tui thường sử dụng Google Earth.

Một thời gian (không dài) sau đó tui mới biết tới Google Maps và dần dần sử dụng ứng dụng này thường xuyên cho tới tận bây giờ. Trong đầu tui luôn nghĩ rằng Google Maps được phát triển từ Google Earth, vì cả hai đều là sản phẩm của Google và đều có tính năng chỉ đường.

Google Earth tròn 20 tuổi

Tháng 6 năm 2005, Google Earth chính thức ra mắt công chúng, đến nay vừa tròn 20 năm. Nhân dịp này Google đăng bài viết nhìn lại những chặng đường lịch sử mà ứng dụng này đã trải qua. Bài viết của Yael Maguire, phó chủ tịch và tổng giám đốc của Google Maps Platform & Google Earth.

Những khoảnh khắc đáng nhớ qua 20 năm của Google Earth

Hãy cùng nhau nhìn lại những lần ra mắt, khoảnh khắc và cột mốc quan trọng đã tạo nên Google Earth như ngày nay.

Suối nước nóng Grand Prismatic, Yellowstone.

Trong 20 năm qua, Google Earth đã giúp chúng ta khám phá và hiểu thế giới. Với hàng tỷ hình ảnh trên không, hình ảnh vệ tinh, Street View và hình ảnh 3D, Google Earth cung cấp góc nhìn tuyệt đẹp về thế giới này. Hai thập kỷ qua, mọi người đã sử dụng nó để xây dựng các thành phố kiên cường hơn, cộng đồng mạnh mẽ hơn và một hành tinh lành mạnh hơn. Chỉ trong năm qua, mọi người đã tìm kiếm địa điểm trên Google Earth hơn 2 tỷ lần.

Hôm nay, chúng tôi kỷ niệm ngày sinh nhật quan trọng này bằng cách đưa hình ảnh Street View lịch sử vào Google Earth. Giờ đây, bạn có thể khám phá những kỳ quan của hành tinh từ nhiều góc nhìn hơn, dù là góc nhìn từ trên cao hay góc nhìn từ mặt đất. Chúng tôi cũng đang nhìn lại những khoảnh khắc lớn nhất của Google Earth:

2005: Ngay khi ra mắt, Google Earth đã trở nên phổ biến và được tải xuống 100 triệu lần chỉ trong tuần đầu tiên. Hai tháng sau, cơn bão Katrina ập đến, và Google đã nhanh chóng làm việc với Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) để cung cấp hình ảnh cập nhật cho những người ứng cứu đầu tiên trên mặt đất — đây là cái nhìn ban đầu về tác động trong tương lai của Google Earth.

Giao diện Google Earth năm 2005.

2008: Nhà khoa học Chris Simpson đã phát hiện ra rạn san hô viền, một loại rạn san hô hiếm thường được gọi là "rừng nhiệt đới của biển", ngoài khơi bờ biển phía tây của Úc sau khi phát hiện ra một cấu trúc bất thường trong hình ảnh vệ tinh của Google Earth. Rạn san hô viền cung cấp môi trường sống và thức ăn cho một phần tư sinh vật biển và có thể giúp các nhà nghiên cứu hiểu rõ hơn về những gì đang diễn ra trong đại dương.

2010: Các nhà khoa học đã sử dụng Google Earth để xác định các hang động và địa điểm hóa thạch trong hình ảnh vệ tinh, hỗ trợ việc phát hiện ra một giống loài hoàn toàn mới, Australopithecus sediba.

2012: Chúng tôi đã công bố hình ảnh của Oakland, California chụp bằng diều và khinh khí cầu. Đây là lần đầu tiên chúng tôi chụp ảnh từ những thứ công cụ khác ngoài máy bay hoặc vệ tinh, nhờ Phòng thí nghiệm Công nghệ và Khoa học Mở. Chương trình này cho phép bất kỳ ai có máy ảnh kỹ thuật số giá rẻ, khinh khí cầu và một số vật dụng đơn giản khác chụp ảnh trên không.

Hình ảnh năm 2012 được chụp từ diều và khinh khí cầu

2014: Để tôn vinh vẻ đẹp của hành tinh chúng ta, chúng tôi đã ra mắt Earth View, một tiện ích mở rộng dễ sử dụng của Chrome, giúp tạo hình nền (wallpaper) và màn hình bảo vệ (screensaver) từ bộ sưu tập những cảnh quan đẹp nhất nhìn thấy từ không gian.

Earth View của Quần đảo Marshall

2016: Bộ phim “Lion” kể chi tiết về hành trình của Saroo Brierley, người đã sử dụng hình ảnh Google Earth để tìm gia đình mà anh đã bị chia cắt khi mới năm tuổi. Saroo đã tỉ mỉ tìm đường trở về nhà ở Ấn Độ và đoàn tụ với mẹ ruột của mình vào năm 2011 sau 25 năm xa cách.

2017: Chúng tôi đã cập nhật Google Earth Timelapse, một bức tranh toàn diện về bề mặt Trái đất đang thay đổi, với 24 triệu hình ảnh vệ tinh được chụp trong 35 năm. Chúng tôi cũng biên soạn chúng thành một trải nghiệm 4D tương tác.

2019: Trong nhiều năm, mọi người đã tạo bản đồ của riêng họ từ hình ảnh của chúng tôi. Để giúp việc này dễ dàng hơn, chúng tôi đã thêm các công cụ mới vào Google Earth, bao gồm các đường chồng lên nhau, hình dạng, văn bản, hình ảnh và video. Một số dự án được thực hiện bằng các công cụ này bao gồm chuyến tham quan 3D về kiến ​​trúc thời Phục hưng ở Ý, chuyến tham quan lịch sử Sông Hudson ở New York và nhiều hơn nữa.

2023: Google Earth được thiết kế lại và có các tính năng mới dành cho chuyên gia, bao gồm khả năng đánh giá các tùy chọn thiết kế tòa nhà và năng lượng mặt trời trong vòng vài phút. Nhờ bản cập nhật này, các chuyên gia có thể khám phá ảo một địa điểm trên Google Earth và đánh giá tính khả thi cho thiết kế tòa nhà hoặc địa điểm năng lượng mặt trời, giúp giảm nhu cầu phải đến tận nơi.

2024: Chúng tôi đã thêm hình ảnh lịch sử vào Google Earth trên web và thiết bị di động, giúp nhiều đối tượng hơn có thể dễ dàng khám phá thư viện hình ảnh vệ tinh và không ảnh phong phú của chúng tôi. Chúng tôi cũng giới thiệu Gemini trong Google Earth để giúp các nhà quy hoạch đô thị tiếp cận thông tin chi tiết sâu hơn ở cấp độ thành phố, như thông tin về vị trí của điểm sạc điện cho xe.

Gemini trong Google Earth.

2025: Năm ngoái, #somewhereonGoogleMaps bắt đầu trở thành xu hướng trên mạng xã hội, mọi người trên thế giới đã dùng Street View lịch sử để du hành thời gian ảo và xem một địa điểm đã phát triển như thế nào theo thời gian. Giờ đây, bạn có thể truy cập hình ảnh Street View lịch sử ngay từ Google Earth — và nếu bạn sử dụng Google Earth với tư cách là chuyên gia, bạn có thể dễ dàng truy cập các tập dữ liệu mới, như độ che phủ tán cây cho các thành phố, nhiệt độ đất và nhiều hơn nữa.

Xin chúc mừng bạn và toàn thể cộng đồng Google Earth vì những cách tuyệt vời mà bạn đã sử dụng Google Earth kể từ năm 2005. Hãy cùng hướng đến 20 năm tiếp theo!

Yael Maguire

VP & GM, Google Maps Platform & Google Earth

Đi đâu loanh quanh cho đời mỏi mệt.

Tỉnh Long Khánh

Tui sanh ra ở Xuân Lộc, Long Khánh. Giấy khai sanh ghi như vậy. Lúc đó tỉnh Long Khánh mới thành lập được 2 năm, quận Xuân Lộc là tỉnh lỵ.

Rừng cao su Long Khánh. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Tỉnh Long Khánh được chánh quyền VNCH thành lập vào ngày 24/4/1957, gồm 2 quận Xuân Lộc và Định Quán. Tỉnh lỵ đặt tại Xuân Lộc. Đến năm 1967, chính quyền VNCH thành lập quận Kiệm Tân thuộc tỉnh Long Khánh. Tỉnh Long Khánh có 3 quận: Xuân Lộc, Định Quán, Kiệm Tân và tồn tại cho đến tháng 4 /1975, tỉnh lỵ vẫn là Xuân Lộc.

Chùa Sắc tứ Thập Phương ở Rạch Giá

Ở Rạch Giá có đến 2 ngôi chùa Sắc tứ được khởi dựng cùng thời gian, khoảng cuối thế kỷ 18. Đó là chùa Sắc tứ Tam Bảo và Sắc tứ Thập Phương. Trong khi chùa Sắc tứ Tam Bảo được công nhận Di tích cấp quốc gia và được chọn là điểm đến trong các tour du lịch Rạch Giá - Kiên Giang thì chùa Sắc tứ Thập Phương nằm lặng lẽ yên bình ở mé sông.

Chùa Sắc tứ Thập Phương, Rạch Giá, năm 1990. Ảnh Võ văn Tường

Ngôi chùa sắc tứ cuối cùng của Việt Nam

Trong khi chùa Sắc tứ Hộ quốc ở Biên Hòa là một trong những ngôi chùa đầu tiên được ban sắc phong từ thời chúa Nguyễn (1735), ngày nay là một ngôi chùa nhỏ, không ai biết đến thì chùa Sắc tứ Khải Đoan ở Buôn Ma Thuột là ngôi chùa cuối cùng được ban sắc phong ở Việt Nam, ngày nay vẫn là ngôi chùa lớn nhất Tây nguyên, được nhiều người - kể cả du khách quốc tế - biết đến.

Chùa Sắc tứ Khải Đoan. Ảnh: Phạm Hoài Nhân