5 thg 6, 2025

Xi gì đó Ô

Xi gì đó Ô tức là CxO, trong đó chữ quen thuộc nhứt với mọi người là CEO, tức Chief Executive Officer, thường được dịch là Giám đốc điều hành. Sau CEO, một chức vụ rất quan trọng nữa thường được nhắc đến là CFO, tức Chief Financial Officer, hay Giám đốc tài chánh. Rồi khi công nghệ thông tin phát triển ta có CIO, Chief Information Officer. Cho đến nay có vô số CxO ra đời, như COO, CTO, CMO... (tui sẽ liệt kê sau).

Gần đây, nổi lên một CxO mới, đó là CAIO. Thấy 2 chữ giữa là biết giám đốc gì rồi héng. CAIO là viết tắt của Chief Artificial Intelligence Officer, tạm dịch là Giám đốc Trí tuệ Nhân tạo. Đây là một chức vụ điều hành cấp cao trong doanh nghiệp hoặc tổ chức, chịu trách nhiệm lãnh đạo và quản lý toàn bộ chiến lược, phát triển và triển khai các sáng kiến liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI).

CAIO và các CxO khác. Ảnh do AI tạo

Chức vụ này có từ bao giờ?

Chức vụ CAIO bắt đầu xuất hiện vào khoảng cuối những năm 2010 và trở nên phổ biến hơn từ khoảng 2020 trở đi, đặc biệt là sau sự phát triển bùng nổ của các công nghệ AI như học máy (machine learning), học sâu (deep learning), và gần đây là AI tạo sinh (generative AI) như ChatGPT.

Một số tổ chức chính phủ và công ty lớn (như Google, IBM, Microsoft, Meta, và các tổ chức tài chính, y tế, quốc phòng) đã bổ nhiệm CAIO để dẫn dắt các chương trình AI quy mô lớn, cũng như đảm bảo các ứng dụng AI được triển khai một cách an toàn, hiệu quả và tuân thủ đạo đức.

Vai trò của CAIO là gì?

Vai trò của Chief Artificial Intelligence Officer gồm:

a. Chiến lược & Định hướng AI
  • Xây dựng chiến lược ứng dụng AI tổng thể cho doanh nghiệp.
  • Xác định các cơ hội tận dụng AI để nâng cao hiệu suất, tiết kiệm chi phí, hoặc tạo ra sản phẩm/dịch vụ mới.
b. Quản lý Dự án AI
  • Dẫn dắt các dự án nghiên cứu, phát triển và triển khai giải pháp AI.
  • Phối hợp với các bộ phận kỹ thuật, dữ liệu, pháp lý và kinh doanh.
c. Đạo đức & Tuân thủ
  • Đảm bảo các giải pháp AI tuân thủ quy định pháp luật, tiêu chuẩn bảo mật, và nguyên tắc đạo đức.
  • Giảm thiểu rủi ro liên quan đến thiên vị AI (bias), minh bạch và quyền riêng tư.
d. Phát triển Hạ tầng & Nhân lực AI
  • Đầu tư vào công nghệ, phần mềm, và nền tảng AI phù hợp.
  • Tuyển dụng, đào tạo và phát triển đội ngũ nhân lực AI.
e. Truyền thông & Giáo dục nội bộ
  • Tạo ra văn hóa AI trong tổ chức.
  • Hướng dẫn các bộ phận khác hiểu và tận dụng AI đúng cách.
Tại sao cần CAIO?
  • AI ngày càng trở thành yếu tố cốt lõi trong hoạt động kinh doanh và đổi mới sáng tạo.
  • Cần người lãnh đạo có kiến thức chuyên sâu về công nghệ và khả năng điều hành chiến lược ở tầm vĩ mô.
  • CAIO giúp doanh nghiệp tránh triển khai AI rời rạc, thiếu đồng bộ và đối mặt với rủi ro đạo đức hoặc pháp lý.
GE (General Electric) được xem là công ty bổ nhiệm CAIO sớm nhất trên thế giới vào năm 2017. Người được bổ nhiệm là Colin Parris với chức danh SVP & Chief AI Officer của GE Digital, vai trò là dẫn dắt chiến lược AI của GE trong các lĩnh vực công nghiệp như năng lượng, hàng không, và sản xuất.

CAIO và các CxO khác. Ảnh do AI tạo

Để tham khảo thêm, tui xin liệt kê tên các loại CxO đã được sinh ra từ xưa tới nay, vai trò chính và thời điểm xuất hiện chức danh này.


Nếu mà đi diễu hành, ta sẽ có Khối CxO như hình sau:

Khối CxO đang diễu hành. Ảnh do AI tạo


Nhận xét xu hướng
  • Thế kỷ 20 (đặc biệt sau Thế chiến II): Xuất hiện các chức danh nền tảng như CEO, CFO, COO.
  • Thập niên 1980–2000: Bùng nổ các chức danh liên quan đến CNTT, marketing, nhân sự, pháp lý.
  • Từ 2010 trở đi: Các chức danh gắn với AI, dữ liệu, kỹ thuật số, đổi mới, đạo đức, đa dạng ngày càng được bổ nhiệm do sự thay đổi công nghệ và văn hóa xã hội.
Sơ đồ dưới đây giúp ta theo dõi phân loại các CxO


Tóm lại là trên đời này càng ngày càng có nhiều chức danh giám đốc. Công ty của bạn đã có những chức danh giám đốc nào trong các CxO kể trên?

Riêng tui, tui đang chuẩn bị thành lập một công ty. Để xứng tầm thế giới, tui quyết định là công ty của mình sẽ có đầy đủ các chức danh CxO đã kể ở trên. Bạn nào ở không xin mời nộp đơn ứng tuyển làm giám đốc.

Cty của tui tên là Tổng công ty Chổi đót Quốc tế. Tui làm Chủ tịch Hội đồng Quản trị.


Phạm Hoài Nhân

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét