Hai mươi năm, cuộc mộng dở dang...

Hai mươi năm, cuộc mộng dở dang, khắc sâu bóng nàng

Lắng trong cung đàn, em giờ ở đâu, hẳn vui duyên mới

Ấy, đó là ta hát theo cho giống Đắp mộ cuộc tình, chớ đúng ra phải là "Ba mươi năm, cuộc mộng dở dang...". Ba mươi năm trước, khi máy ảnh kỹ thuật số bắt đầu xuất hiện thì nhiều người, trong đó có tui, vẫn không hề nghĩ rằng nó sẽ chiếm vị thế áp đảo so với máy ảnh cơ truyền thống. Không ngờ chỉ vài năm sau với đà phát triển của công nghệ, máy ảnh số gần như thay thế hoàn toàn máy ảnh cơ để trở thành phương tiện chụp ảnh thông dụng nhất, vì rẻ tiền, dễ sử dụng và ngày càng nhiều tính năng cao cấp.

Nghe kể chuyện đời xưa, có ông già leo núi...

Hồi đó, cách nay hơn hai chục năm, tức là hồi tui còn trẻ hơn bây giờ á, đường lên núi Tà Cú chưa có cáp treo. Muốn lên núi viếng chùa Linh Sơn Trường Thọ và tượng Phật nằm lớn nhất châu Á chỉ có thể leo bộ.

Khu Du lịch núi Tà Cú hiện giờ

Tui nghe những người đi trước hù rằng lên núi cực lắm, ốm yếu và lớn tuổi như tui coi chừng leo hổng nổi. Tui cười thầm trong bụng, nghĩ: tưởng gì chớ leo núi thì mấy người ốm ốm như tui mới là có lợi thế, vì nhẹ cân đỡ tốn sức hơn. Với lại hồi đó tui chỉ mới hơi già già thôi. Đã nói là hồi đó còn sung, nên tui thử tính: 

Chùa ở độ cao khoảng 450 met, quãng đường phải đi bộ là 2,4 km. 

• Công tiêu hao là A = F.s, trong đó F là lực tác động vào vật theo phương dịch chuyển, trong trường hợp này là trọng lực, s là đoạn đường di chuyển theo phương của lực, tức là chiều cao phải vượt qua là 450 met. Tui ốm, nhẹ ký, tức F nhỏ, vậy tốn công ít hơn.

• Đi 2.400 met để lên 450 met, vậy sin(x) = 450/2400 = 0,1875. Suy ra x = 10,8º. Thiệt là một độ dốc nhỏ xíu hà, nhằm nhò gì! 

Vậy là tui tổ chức cho nhân viên công ty cùng đi tham quan chùa núi Tà Cú, chừng hơn chục mạng. Với cái thói rề rà cộng thêm thời gian ăn sáng, uống cà phê tụi tui tới chân núi khoảng 9 giờ 30 sáng và bắt đầu hành trình lên núi.

Đường lên núi Tà Cú không có bậc cấp mà chỉ có đá dốc tự nhiên, người dân phát quang tương đối để dễ nhận ra đường. Khá khó đi và dễ... mệt.

Thỉnh thoảng có những chỗ tương đối thoáng, cả đoàn dừng lại... thở.

Hình như là hơi bị mệt hơn so với dự kiến ban đầu.

Cứ khoảng 100 met đường dài là có một cột mốc (như cột cây số) cho biết là đã đi được bao xa, còn bao xa nữa tới. Thường thì gần đó có một điểm nghỉ chân.

Lúc đầu thì còn cười khi dể, ta còn khỏe quá mà, đi cho lẹ chớ vô nghỉ làm gì. Sau mệt quá chỉ mong có trạm dừng để nghỉ.

Sau nữa thì mệt quá, chỗ nào nghỉ được thì nghỉ.

Cuối cùng cũng lên được tới chùa

Và tới đứng dưới chân tượng Phật

Do tính toán sai (nói cho chính xác là hổng biết tính toán gì hết) nên tụi tui lên tới nơi lúc gần giữa trưa, nắng đổ lửa, mệt đuối. Hừm, mấy công thức tính trên kia phải coi lại, thiếu thông số!

Ở trên núi, tui gặp mấy ông già bà già trên dưới 70 đang vô chùa lễ Phật. Tui vừa thở phì phò vừa ngạc nhiên hỏi: Ủa, mấy cụ lên đây bằng cách nào hay vậy? Trả lời: Thì tụi tui đi bộ lên chớ sao! Hỏi: Ủa, vậy chớ mấy cụ hổng mệt sao? Trả lời: Tụi tui đi từ sớm tinh mơ. Thủng thẳng mà đi, vừa đi vừa niệm Nam mô. Mệt thì nghỉ. Rồi thì cũng tới hà. Mình có lòng thành thì cái mệt nào cũng qua.

Rồi tụi tui xuống núi. Tui tính rồi, khi xuống núi thì lực cản bằng 0, thậm chí âm nữa, nên sẽ không tốn công, và tất nhiên là không mệt. Vậy là xuống núi khi trời vẫn đang trưa nắng gắt. Ờ, vậy mà cũng sai nữa...

Đường xuống núi đúng là không lên dốc, hoặc có thì chỉ vài đoạn ngắn kiểu leo đèo, nhưng vì không có bậc thang đàng hoàng mà chỉ toàn đá dốc nên phải ghì người bám vào đá để khỏi té chúi nhủi. Điều này khiến mệt không kém leo núi.

Cuối cùng rồi cũng xong, đi bộ ra tới chỗ đậu xe. Thấy có khí thế hông?

Tui còn lên núi Tà Cú nhiều lần nữa, khi đã có cáp treo. Khách du có thể chọn phương án leo bộ hay đi cáp treo. Đi cáp treo tốn tiền nhưng... thôi kệ, mình đi cáp treo cho nó nhanh mà (chớ không phải sợ leo núi mệt đâu).

Từ nhà ga cáp treo, muốn lên tới chùa phải qua những bậc thang tít tắp này. Rồi từ chùa, muốn lên tượng Phật nằm phải leo núi một đoạn nữa.

Lần gần đây nhứt, cách đây vài năm, nhìn mấy bậc thang này tui đã ngán ngẩm và trên đường lên tui đã phải ngừng để thở mấy lần.

Hổng biết lần sau nữa lên đây (nếu có) thì mình có đi bộ lên chùa nổi hông hay đành dừng chân ở ga đến cáp treo để ngắm trời mây non nước và hát bài Chuyện đời xưa - chuyện đời nay của Thế Hiển:

Nghe kể chuyện đời xưa

Có ông già leo núi

Leo một tay một chân

Té chết cha ông già!

Phạm Hoài Nhân

Có một xã tên là Gào

Có một con đường lớn ở Pleiku, tên ngắn chỉ có một chữ và phát âm khá độc đáo: đường Wừu. Như để phụ họa, ở Pleiku có một xã tên cũng ngắn chỉ có một chữ và phát âm cũng khá độc đáo: xã Gào.

Những địa danh này mang một ý nghĩa nghiêm túc chớ không phải lạ lùng như ta cảm nhận. Wừu là tên một liệt sĩ người Ba Na, anh hùng chống Pháp, như đã từng kể trong một bài trước. Vậy còn Gào là gì?

Về địa lý hành chánh, Gào là một xã ven đô của TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai, cách trung tâm Pleiku khoảng 18 km về hướng Tây Nam. Xã có diện tích tự nhiên 58,31 km², dân số khoảng 9.200 người (năm 2018), trong đó 60% là đồng bào dân tộc thiểu số (chủ yếu người Jrai). 

Bãi cỏ đuôi chồn ở Gào thu hút giới nhiếp ảnh

Memories của Google Photos với những cải tiến mới nhất

Ngày 15/9/2022, Google Photos đã trình làng những cải tiến mới nhất cho tính năng Memories của mình. Yael Marzan, Quản lý Sản phẩm Google Photos, đã có bài viết giới thiệu những cải tiến này trên Google Blog. Dưới đây là phỏng dịch bài viết này.

Bạn sẽ được nhìn thấy những khoảnh khắc đặc biệt của mình trở nên sống động hơn với nhiều chuyển động, video và âm nhạc hơn trong Memories (Kỷ niệm). Và bây giờ - chỉ với một vài thao tác - bạn có thể chia sẻ Kỷ niệm với những người thân yêu hoặc tạo ảnh ghép của riêng mình để ghi lại những kỷ niệm dấu yêu.

Kỷ niệm

Hi, đừng đọc cái tựa Kỷ niệm rồi nghĩ rằng đây là một bài viết lãng mạn, tình cảm nghen. Kỷ niệm (Memories) đây là một tính năng đã và đang có sẵn trên hai ứng dụng phổ biến nhất hiện nay. Đó là Google và Facebook.

Kỷ niệm trên Facebook thì chắc mọi người đều biết hết rồi, đó là một tính năng kiểu như Ngày này năm ấy. Mỗi ngày, Facebook sẽ gợi lại những nội dung mà bạn đã đăng vào ngày này của những năm trước. Bạn có thể xem một mình hoặc chia sẻ cho nhiều người cùng xem.

Google Photos trên smartphone và trên máy tính bảng

Con đường ngắn nhất Sài Gòn

Năm 2016, một bạn trẻ 29 tuổi là Trần Đặng Đăng Khoa đã bỏ thời gian gần nửa năm tìm hiểu thông tin và thực hiện bộ ảnh chụp những con đường ngắn nhất Sài Gòn. Theo đó, Khoa xác định rằng con đường ngắn nhất Sài Gòn là đường Đỗ văn Sửu, nằm ở chân cầu Chà Và, quận 5.

Chung cư Đỗ văn Sửu trên đường Đỗ văn Sửu. Ảnh: Đăng Khoa

Như bóng cây kơ nia

Lần đầu tiên tui thấy cây kơ nia là khoảng năm 1999. Khi đó tui đang đi dạo trong vườn quốc gia Yok Đôn (Buôn Đôn, Đắk Lắk) và bắt gặp một cây cao to gắn bảng tên: cây Kơ-nia. Vốn đã từng quen thuộc với bài hát Bóng cây kơ nia mà lại chưa từng biết cây kơ nia là cây gì nên tui thích lắm, liền lượm vài cái lá kơ nia rụng để đem về nhà khoe rằng: Biết lá gì hông? Lá cây kơ nia đó nghen!

Cây kơ nia. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Chùa Hang ở Cổ Thạch

Cổng chào Khu Du lịch Cổ Thạch ghi là: Khu Du lịch Chùa Cổ Thạch - Bình Thạnh, như hình.

Có 2 điều lưu ý:

Một là đừng có xớn xác thấy ghi Bình Thạnh thì nghĩ Cổ Thạch ở quận Bình Thạnh, TPHCM. Bình Thạnh này là một xã ven biển thuộc huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận, cách thành phố Phan Thiết 90 km về phía Đông Bắc.

Hai là mặc dù ghi tên khu du lịch chùa Cổ Thạch nhưng thực chất du khách đến đây để ngắm cảnh biển và tắm biển Cổ Thạch, một bãi biển rất đẹp có nhiều bãi đá cổ. Cùng với đó là viếng ngôi chùa ở trên đồi cao ven biển mang tên chùa Cổ Thạch, người dân quen gọi là Chùa Hang.

Chùa Hang ở Trà Vinh

Theo lẽ thường, một ngôi chùa được gọi là chùa Hang nếu ngôi chùa đó nằm trong hang, hay trong khuôn viên chùa có (những) cái hang. Ấy vậy mà ở Trà Vinh có một ngôi chùa ai cũng kêu là chùa Hang mà chùa không hề nằm trong hang và đi khắp khuôn viên chùa cũng không thấy cái hang nào ráo trọi.

Sao kỳ vậy ta?

Là vầy: Chùa có tên (bằng tiếng Khmer, tất nhiên) là Kompong Chrây. Người Việt không quen đọc tiếng Khmer nên kêu là chùa Mồng Rầy. Kêu vậy cũng chưa thấy thuận miệng cho lắm, và thấy tam quan chùa được xây giống hình cái hang như vầy:

cho nên họ gọi là Chùa Hang cho tiện. Với lại cổng tam quan này nằm ngay mặt tiền quốc lộ 54 (đường Hai tháng Chín) nên để tiện nhận dạng người ta cứ nói đi ngoài lộ thấy cái hang là tới chùa Hang!

Chùa Hang ở Châu Đốc

Như đã nói, miền Tây Nam bộ chỉ 2 tỉnh có núi là Kiên Giang và An Giang. Có núi mới có hang núi. Có hang núi mới có chùa Hang. Kiên Giang đã có chùa Hang ở khu du lịch Chùa Hang - Hòn Phụ tử rồi, còn An Giang có chùa Hang không? Ở đâu?

Có chớ! Chùa Hang An Giang ở núi Sam, Châu Đốc. Nghe cái tên núi Sam - Châu Đốc chắc bạn nhớ ngay tới một địa điểm rất quen thuộc, đó là Miếu Bà Chúa Xứ và Tây An cổ tự, 2 cụm di tích là điểm hành hương nổi tiếng và ở gần nhau. Chùa Hang ở cách đó khoảng 1,5 km, có thể đi đến theo con đường Vòng Núi Sam. Chùa nằm trên triền núi Sam.

Chùa Hang Châu Đốc (Chùa Phước Điền)

Chùa Hang ở Kiên Giang

Chùa Hang nằm ở khu du lịch Chùa Hang - Hòn Phụ Tử, thuộc tỉnh Kiên Giang. Xưa nay người ta vẫn nhớ rằng Hòn Phụ Tử là một cảnh đẹp của Hà Tiên, và mặc nhiên hiểu rằng Hòn Phụ Tử và cùng với đó là chùa Hang cũng đều ở Hà Tiên. Thế nhưng điều đó không đúng, hay nói chính xác hơn là: Chùa Hang - Hòn Phụ tử thuộc Hà Tiên theo địa giới hành chính ngày xưa còn bây giờ thì không phải. Theo địa giới ngày nay, khu du lịch Chùa Hang - Hòn Phụ Tử nằm trên địa bàn xã Bình An, huyện Kiên Lương, và Kiên Lương thì nằm ở phía Đông Nam của Hà Tiên.

Chùa Hang ở Kiên Lương, Kiên Giang

Hôm qua em đi chùa... Hang, hoa cỏ vậy mà hơi... sang!

Trước khi nói chuyện "Hôm qua em đi chùa... Hang", ta cùng nghe bài Em đi chùa Hương (nhạc Trung Đức, phổ thơ Nguyễn Nhược Pháp) để thư giãn nghen.

Thiệt ra nói đi chùa Hương là đi chùa Hang cũng... chấp nhận được, bởi vì hành trình đến chùa Hương cũng sẽ đến động Hương Tích, nơi được mệnh danh là Nam thiên đệ nhất động. Ngoài ra dọc suối Yến có rất nhiều chùa, trong đó không ít chùa nằm trong hang.

Tuy vậy, người ta không gọi chùa Hương là chùa Hang, mà gọi là chùa Hương (chùa ở vùng Hương Sơn) hay chùa Thiên Trù (tên chữ của chùa, nghĩa là bếp trời). Thôi, không kể đến chùa Hương thì khắp đất nước ta, từ Bắc chí Nam cũng đã có vô số ngôi chùa mang tên Chùa Hang rồi!

Đọc Trường Cao Phong trên Hương Quê

Một trang bìa tạp chí Hương Quê

Hương Quê là một tạp chí khuyến nông của chính phủ Việt Nam Cộng Hòa, được phát miễn phí cho nông dân trước 1975. Bên cạnh các bài viết hướng dẫn người nông dân kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, tạp chí còn có các truyện ngắn, phóng sự đậm nét thôn quê Nam bộ. Hai cây viết trụ cột cho mảng bài viết này là Sơn Nam và Bình Nguyên Lộc, mà hiện nay các truyện ngắn của hai ông đăng trên Hương Quê đã được NXB Trẻ tập hợp lại và in thành sách. Một tên tuổi khác cũng có những bài viết đặc sắc trên Hương Quê nhưng ít được nhắc đến hơn, đó là Trường Cao Phong. Các bài viết của ông thường là ký sự, phóng sự về miền quê Nam bộ.

Bữa nay, nhân việc gia đình vừa có đám tang, ngồi buồn lật lại báo cũ tui đọc được bài Đám tang nông thôn của Trường Cao Phong, đăng trên Hương Quê số 67. Thấy hay quá, tui xin đăng lại tại đây cho mọi người cùng đọc và để nhớ lại một tên tuổi ngày xưa. 

Magic Tiles 3, ứng dụng của Việt Nam ghi dấu ấn trên phạm vi toàn cầu

Google Play (kho ứng dụng chạy trên hệ điều hành Android) ra đời năm 2012, đến nay đúng 10 năm. Sau một thập kỷ ra mắt, có hơn 2,5 tỷ người dùng đến từ hơn 190 quốc gia sử dụng Google Play mỗi tháng để khám phá các ứng dụng, trò chơi và nội dung kỹ thuật số. Thêm vào đó, hơn 2 triệu nhà phát triển đã hợp tác cùng Google để xây dựng doanh nghiệp của họ và tiếp cận khách hàng toàn cầu.

Đối với khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, đây là một trong những khu vực sở hữu nhiều nhà phát triển ứng dụng nhất thế giới và là một trong những thị trường có nhiều người dùng tham gia nhất. Trên thực tế, lượt tải xuống và sử dụng các ứng dụng dành cho thiết bị di động tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương nhiều hơn bất kỳ khu vực nào khác.

Các nhà phát triển tại khu vực này đang tiếp cận đến người dùng toàn cầu, với hơn 100 triệu lượt tải xuống đến từ khu vực khác. Một số các ứng dụng đã trở thành tên tuổi toàn cầu và truyền cảm hứng cho các xu hướng mới trên Google Play.

Bong bóng màu xanh

Chuyện là vầy: Hiện giờ người dùng iOS nhắn tin cho nhau qua iMessages thì bong bóng chat có màu xanh dương và việc nhắn tin này rất nhanh chóng, tiện lợi, thậm chí iMessages còn hỗ trợ gửi media (ảnh, video) chất lượng cao cùng nhiều tính năng khác nữa. Thế nhưng nếu có người tham gia chat mà lại sử dụng Android thì bong bóng chat của người ấy sẽ có màu xanh lục và chat rất... cùi bắp, với chất lượng nhắn tin văn bản bình thường.

Google (chủ xị của Android) rất bực mình Apple (chủ xị của iOS) về chuyện này và mở một chiến dịch đòi hỏi Apple phải thay đổi. Bài viết sau đây của Google giả định một người dùng thắc mắc và hỏi chuyên gia của Google.

Hệ điều hành Android ra mắt phiên bản may mắn nhất: Android 13

Google vừa cho ra mắt phiên bản mới nhất của hệ điều hành Android: Android 13. Google giới thiệu rằng đây là phiên bản Android may mắn nhất. Android 13 sẽ có mặt trên các thiết bị Pixel bắt đầu từ ngày hôm nay. Các thiết bị khác như Samsung Galaxy, Asus, HMD (điện thoại Nokia), IQOO, Motorola OnePlus, Oppo, Realme, Sharp, Sony, Tecno, Vivo, Xiaomi, v.v. sẽ được cập nhật sau vào cuối năm nay.

Mỹ Tho dạ vũ

Một trong 30 bài vịnh cảnh đẹp Gia Định thành (Gia Định tam thập cảnh) của Trịnh Hoài Đức là Mỹ Tho dạ vũ. Ý, đừng nghĩ là đêm khiêu vũ ở Mỹ Tho à nghen. Dạ vũ ở đây là mưa đêm (night rain) chớ không phải là... dancing all night!

30 cảnh đẹp ở Gia Định thành

Đến Hà Tiên, người ta thường nhắc Hà Tiên thập cảnh, tức 10 cảnh đẹp Hà Tiên được mô tả trong tập thơ Hà Tiên thập vịnh, do Mạc Thiên Tứ và Tao đàn Chiêu Anh Các cho ra đời từ đầu thế kỷ 18.

Nếu Mạc Thiên Tứ có Hà Tiên thập vịnh thì Trịnh Hoài Đức cũng có Gia Định tam thập cảnh, tả 30 cảnh đẹp của Gia Định. Xin nói rõ rằng ở thời điểm Trịnh Hoài Đức sáng tác 30 bài này Gia Định là Gia Định Thành, chỉ toàn bộ vùng đất Nam bộ. Gia Định thành từ năm 1808 gồm 5 trấn là Phiên An, Biên Hòa, Định Tường, Vĩnh Thanh, Hà Tiên - tức là bao gồm luôn cả Hà Tiên. Cả vùng Nam bộ như vậy thì tuyển chọn và vịnh 30 cảnh đẹp đâu phải là nhiều so với 10 cảnh Hà Tiên, héng?

Mộ cụ Trịnh Hoài Đức tại Biên Hòa. Ảnh: Lê Nguyễn.

Hà Tiên thập cảnh

Trước đây, khi Phú Quốc chưa nổi lên như một điểm đến hấp dẫn thì khi nói đến du lịch Kiên Giang người ta nghĩ ngay đến Hà Tiên. Và nói đến Hà Tiên người ta lại nghĩ đến Hà Tiên thập cảnh. Đây là 10 cảnh đẹp Hà Tiên được Mạc Thiên Tứ xướng lên trong 10 bài thơ do ông sáng tác, sau đó 31 văn nhân thi sĩ khác cùng họa lại, in trong tập Hà Tiên thập vịnh năm 1737.

Thạch động, một trong Hà Tiên thập cảnh. Ảnh: PHN

Đội Đà Nẵng của Việt Nam dành chiến thắng chung cuộc tại Imagine Cup Junior 2022

Imagine Cup Junior là gì?

Imagine Cup Junior là cuộc thi do Microsoft tổ chức trên phạm vi toàn cầu nhằm thúc đẩy các kỹ năng sáng tạo và niềm yêu thích công nghệ ở lứa tuổi học sinh thông qua việc sử dụng AI để hỗ trợ và thay đổi các vấn đề trên thế giới như những thách thức về môi trường, cải thiện sức khỏe cho cộng đồng, nâng cao khả năng tiếp cận và hòa nhập, các vấn đề quyền con người, bảo tồn các giá trị di sản văn hóa, v.v. qua đó, giúp học sinh nuôi dưỡng niềm yêu thích công nghệ và dùng công nghệ giải quyết các vấn đề thực tế của cuộc sống. Theo đó, 5 lĩnh vực chính của cuộc thi bao gồm: AI cho Trái đất, AI trong Di sản văn hóa, AI nâng cao khả năng của con người, AI cho Hoạt động nhân đạo và AI cho Sức khỏe.

Home và Feed - những điều mới trên Facebook

Mấy bữa nay xài Facebook (trên smartphone) bạn thấy có gì khác không?

Trước hết, xin nhắc lại một vài thứ mà bạn vẫn thường dùng nhưng có thể không để ý.

Khi bạn vào Facebook, nơi bạn đến đầu tiên sẽ là Trang chủ (Home). Nơi này còn gọi là News Feed. Nội dung trên trang chủ này của mỗi người mỗi khác, và của cùng một người cũng mỗi lúc một khác. Bởi vì mỗi lần bạn truy cập vào Trang chủ này, Facebook sẽ cập nhật các thông tin mới nhất từ bạn bè của bạn, từ những người bạn theo dõi, từ các Nhóm bạn quan tâm... Trong các đối tượng đó Facebook lại phán đoán xem đâu là nội dung bạn quan tâm hơn để đưa lên trên. Quá trình này rất phức tạp (là Facebook phải xử lý phức tạp ấy, chớ còn người dùng thì chỉ thấy kết quả hiện lên tức thì), và tui đã có lần dựa theo Facebook để giải thích tại đây, nếu cần thì bạn click vào để xem lại nghen.

Podcast ở Việt Nam

Podcast không phải điều gì mới lạ. Đây là một phương tiện truyền thông ra đời cách nay đã 2 thập niên, nhưng đối với nhiều người Việt nó có vẻ như một thứ gì đó lạ lẫm, không thông dụng. Chắc không ít người sẽ hỏi: Podcast là gì?

Podcast là những file âm thanh kỹ thuật số có sẵn trên internet, người dùng có thể nghe và tải về trên nhiều thiết bị kết nối Internet khác nhau như điện thoại, máy tính bảng, laptop…

Niềm tin của dân Mỹ vào truyền thông thấp hơn bao giờ hết

Theo một cuộc khảo sát gần đây của Gallup, niềm tin vào các phương tiện truyền thông đã giảm xuống mức thấp mới ở Mỹ. Trong hơn ba mươi năm qua, sự tin tưởng vào truyền thông đã giảm phần lớn, nhưng năm ngoái đã giảm mạnh 5 điểm phần trăm.

Về miền Trung, miền thùy dương bóng dừa ngàn thông

Về miền Trung, miền thùy dương bóng dừa ngàn thông

Thuyền ngược xuôi suốt một dòng sông... dài

Đây là những lời ca mở đầu một bài hát rất nổi tiếng và quen thuộc của nhạc sĩ Phạm Duy, sáng tác năm 1947: Về miền Trung. Bài hát này được sáng tác cùng thời kỳ với những bài khác của Phạm Duy cũng được rất nhiều người biết đến như Quê nghèo (1948, Làng tôi không xa kinh kỳ sáng chói...), Bà mẹ Gio Linh (1948, Mẹ già cuốc đất trồng khoai, nuôi con đánh giặc đêm ngày...)... Đó là thời kỳ Phạm Duy đang tham gia kháng chiến chống Pháp và công tác tại miền Trung.

Trong khi Bà mẹ Gio Linh và nhất là Quê nghèo hiện giờ vẫn đang được nghe và nhắc đến nhiều thì dường như người ta... quên mất bài Về miền Trung. Vào Google search "Về miền Trung" thì hầu hết kết quả đều là bài... Thương về miền Trung của Duy Khánh, vài kết quả là bài Về miền Trung của An Thuyên, một vài bài mới sáng tác không mấy quen thuộc như Đường về miền Trung,... chớ không thấy Về miền Trung của Phạm Duy đâu hết!

Vốn đã từng nghe và yêu thích bài hát này nên tui nhắc cho nhiều người cùng nhớ vậy.

Công cụ AI sáng tạo ra bức vẽ từ ý tưởng của bạn

Hồi xưa, thuở chưa có máy tính, muốn có một bức tranh vẽ người ta phải dùng cọ, bút vẽ, sơn... và tất nhiên phải có khiếu hội họa. Khi có máy tính và những phần mềm đồ họa - như Photoshop chẳng hạn - người ta có thể tạo nên những bức tranh mà không cần cần đến cọ, sơn; còn họa sĩ (và thợ vẽ) thì nhờ nó giúp cho việc tạo nên các bức tranh nhanh hơn, tiện lợi hơn.

Đến nay, khi trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển, máy tính còn có thể làm hơn vậy nữa. Bạn chỉ cần cho nó biết ý tưởng, nó sẽ tạo nên bức tranh theo ý tưởng đó. Thí dụ, bạn biểu nó hãy vẽ bức tranh Thiếu nữ bên hoa huệ, thì nó sẽ vẽ ngay... thiếu nữ bên hoa huệ.

Giao diện mới cho Google News

Nhân dịp Google News (Google Tin tức) tròn 20 tuổi, Google đã đưa ra một số cải tiến cho ứng dụng này. Dưới đây là lược dịch bài viết của Brad Bender, Phó chủ tịch Quản lý sản phẩm Google News, và Olivia Ma, Giám đốc Google News Initiative, giới thiệu những đổi mới này.

Giao diện mới cho Google News

Google News giúp mọi người cập nhật tin tức có liên quan đến họ như thế nào? Video của Google News trên YouTube.

Bạn đã dùng Google News chưa?

Google News bản cập nhật mới nhất (tháng 6/2022) trên desktop tại Mỹ. Ảnh: Google

Google Tìm kiếm thì chắc ai cũng biết. Và khi sử dụng Google Tìm kiếm, chắc nhiều người thấy trên các tab phía dưới ô Tìm kiếm có một tab là Tin tức (trên bản tiếng Anh là tab News). Khi tìm kiếm chung (tab mặc nhiên được chọn là Tất cả), thì kết quả tìm kiếm được lấy từ mọi nguồn trên web, còn khi chọn tab Tin tức thì kết quả tìm kiếm được lấy chỉ từ các trang web báo chí mà thôi. Điều này giúp người đọc sàng lọc được những thông tin tạm gọi là chính thống.

Tản mạn chuyện đất trời

Trời lạnh. Đêm nay bão có thể vào đất liền, cũng có thể quay lại biển khơi.

Bất chợt có những suy nghĩ về đất trời…

Bạn có khi nào có cảm giác đất trời mỗi nơi mỗi khác, mỗi nơi có một phong cách riêng không lẫn với nơi khác không?

Riêng tôi, tôi cảm nhận điều đó thật nhiều…

Núi Ngự Bình, Huế

Mập chù ù, mặt chù ụ

Bạn đã từng nói ai đó Mập chù ù chưa? Bảo đảm là không cần tra tự điển, con nít (Nam bộ) cũng hiểu và tưởng tượng ra ngay mập chù ù là sao, bởi vì mấy tiếng này nó tượng thanh và tượng hình quá mà! Tui xin lấy hình Obelix để minh họa (thay vì lấy hình người thiệt để khỏi... đụng chạm).

Tờ giấy chặm

Các bạn có nhận ra cái tờ màu hồng đặt trên và kế bên cuốn tập là gì hông?

Nó là tờ giấy chặm, vật luôn có trong cặp của mỗi đứa học trò thuở xưa ở miền  Nam (tui nói ở miền Nam vì tui sống tại đây nên chỉ biết ở đây, ngoài Bắc chẳng biết thế nào nhưng nếu có thì nó phải được gọi là "giấy thấm" chớ không phải "giấy chặm").

Lan man chuyện rùa

Rùa ở chùa Lá Sen

Ở chùa Lá Sen (tức chùa Phước Kiển ở Hòa Tân, Châu Thành, Đồng Tháp) có câu chuyện thú vị về cụ rùa già và hạc. Tại chùa có một cụ rùa đến sống từ năm 1948, người ta kể rằng cụ thường nằm nghe kinh (lời kể vậy thôi, chớ cụ rùa nằm im lìm trong chùa có phải để nghe kinh không thì... có Trời mà biết).

Năm 1999 sư trụ trì có mua một con hạc để phóng sinh, nhưng hạc không chịu bay đi mà ở lại trong chùa. Tại chùa, hạc đứng trên lưng cụ rùa nói trên y như các biểu tượng mà ta thường thấy ở các đình chùa, và người ta ùn ùn kéo tới để chụp hình. Tiếc rằng chỉ một thời gian sau hạc bay đi mất.

Cụ rùa thì vẫn ở lại và mất tại chùa năm 2002, nghĩa là đã "tu" tại đây hơn nửa thế kỷ. Thầy trụ trì tiếc thương nên ướp xác rùa, đeo vào cổ một chuỗi tràng hạt, đặt trong lồng kính thờ trong chùa. Trên mai rùa còn khắc năm vào chùa và ngày mất: 1948 – 29/7/2002.

Những cụ rùa già hiện nay ở chùa. Người ta quấn dây quanh mai rùa để khách thập phương tiện... giắt tiền. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Sống đồng tịch đồng sàng, thác đồng quan đồng quách

Người xưa có câu "Sống đồng tịch đồng sàng, thác đồng quan đồng quách", ý nói đến tình nghĩa vợ chồng khắng khít, khi sống thì ngủ cùng giường cùng chiếu, đến lúc chết đi thì chung một cỗ quan tài. Đó là nói quá lên thôi, sống ngủ cùng giường cùng chiếu thì đúng rồi nhưng chết chung một quan tài thì... đâu có được!

Thế nhưng đối với cư dân ở đảo Long Sơn (Bà Rịa - Vũng Tàu) theo đạo Ông Trần thì có hẳn tục lệ "Sống đồng tịch đồng sàng, thác đồng quan đồng quách", được thực hiện theo đúng nghĩa đen đàng hoàng, cho đến bây giờ vẫn còn áp dụng. Câu thành ngữ của người xưa ám chỉ đến quan hệ vợ chồng, còn tục lệ của đạo Ông Trần là áp dụng chung cho tất cả cư dân.

Hóc Bà Tó ở đâu?

Hóc Bà Tó ở đâu?

Nhà thông thái sẽ trả lời ngay, không cần suy nghĩ: Hóc Bà Tó ở Hóc Bà Tó chớ ở đâu!

Tất nhiên là câu trả lời này đúng tuyệt đối. Nhưng tui nghĩ là bạn cũng như tui, vốn tính lăng xăng lộn xộn, nên ráng tìm cách trả lời dài hơn một chút cho nó có... hoa lá cành.

Mọi người có biết là tui đang ở cái... hóc bà tó nào hông?

Cây điệp phèo heo

Điệp - nghe cái tên là đã thấy nên thơ rồi. Điệp, cũng như phượng, là những cây trong sân trường gắn với mùa hè buồn man mác. Điệp, là cánh bướm trong chuyện tình Lan và Điệp, hay trong khúc ca Uyên ương hồ điệp mộng.

Thế nhưng dân gian vốn thiệt thà, nghĩ sao nói vậy. Tỷ như cây lá mơ lá có mùi thúi hoắc thì kêu là cây thúi địt, cây diệp hạ châu chó mẹ thường tìm ăn sau khi sanh nên kêu là cây chó đẻ, cây lan hoàng hậu có lá hình móng bò nên kêu là cây móng bò...

Tương tự như vậy, có một giống cây điệp thường được trồng làm cảnh trên đường phố, thay vì đặt tên đẹp đẹp nên thơ thì tỉnh bơ kêu bằng tên điệp phèo heo.

Một cây điệp phèo heo khoảng 3 năm tuổi. Ảnh: Wikipedia

Một chứng bịnh hậu Covid: Bịnh... hybrid work

Một chứng bịnh hậu Covid

Đại dịch Covid chưa qua đi nhưng đã để lại nhiều di chứng, những di chứng về thể chất đã được kể ra như những chứng bịnh hậu Covid, bên cạnh đó là những di chứng không thuộc về thể chất mà tình trạng hybrid work, hay làm việc kết hợp là một điển hình đáng quan tâm.

Ở thời điểm cao trào của dịch bịnh, đa số cơ quan, đơn vị đều chuyển sang làm việc online - hay thường được gọi là WFH, tức Work From Home (làm việc tại nhà). Mọi người đều biết rằng với đà phát triển của công nghệ Internet, làm việc online là một xu thế phát triển của xã hội cho dù có xảy ra dịch bịnh hay không, thế nhưng Covid-19 đã thúc đẩy điều này xảy ra sớm hơn, nhanh hơn rất nhiều khi các công ty và các nhân viên chưa chuẩn bị tâm thế và điều kiện vật chất để đáp ứng.

Chuyện nhỏ như con muỗi!

Mỗi khi muốn xác định chuyện gì đó chẳng có gì quan trọng, ta thường nói: Chuyện nhỏ như con muỗi! Ấy, nhưng mà chuyện con muỗi không là chuyện nhỏ chút nào! Hàng năm, muỗi tác hại đến 700 triệu người trên thế giới, gây ra những căn bệnh rất nguy hiểm như sốt Zika, sốt rét, sốt xuất huyết và sốt vàng da.

Để bảo vệ con người trước tác hại của muỗi thì phòng ngừa là cách tốt nhất, và ngăn chặn muỗi chích chúng ta trước khi điều đó xảy ra là một bước quan trọng. Giống như ứng phó với thiên tai, thời tiết bất thường ta cần có dự báo thời tiết, để có thể ứng phó hiệu quả và kịp thời trước những tai họa do muỗi gây ra ta cần có... dự báo muỗi!

Công ty S. C. Johnson, nhà sản xuất chất tẩy rửa lớn nhất thế giới, cũng là nhà sản xuất các sản phẩm diệt côn trùng có hại. Bên cạnh những thương hiệu thuốc diệt côn trùng như Raid, Baygon... S. C. Johnson còn phát triển một ứng dụng dự báo muỗi mang thương hiệu OFF!®, với sự hợp tác của Google Cloud. Đó là ứng dụng OFF!Cast Mosquito Forecast.

Từ Ngã Bảy Hậu Giang đến... Ông cò quận 9

Tình anh bán chiếu

Như nhiều người cùng thời với ông, ba tui rất mê giọng ca Út Trà Ôn và bài vọng cổ Tình anh bán chiếu của soạn giả Viễn Châu. Ông vẫn thường ngâm nga:

Ghe chiếu Cà Mau đã cắm sào trên bờ kinh Ngã Bảy

Sao cô gái năm xưa chẳng thấy ra... chào

mặc dù ông chưa hề biết bờ kinh Ngã Bảy ở đâu, ra sao, vì gia đình tui ở Long Khánh, hầu như không có dịp về miền Tây.

Lâu, lâu lắm sau này, khi ba đã già, tui có dịp đưa ông đi du lịch miền Tây, tham quan chợ nổi Phụng Hiệp. Tui nói với ông: Chỗ này là Ngã Bảy, nơi Út Trà Ôn bán chiếu nè ba!

Ngã Bảy Phụng Hiệp. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Google Lens, đã hay càng hay hơn!

Ghi chú: Bài này viết để giới thiệu Google Lens 2 năm trước. Đến giờ, có vẻ như một số bạn bè của tui vẫn chưa biết dùng đến Google Lens để có những trải nghiệm hữu ích tuyệt vời do công cụ này mang đến nên tui xin được đăng lại.

______________ 

Google Lens là một công nghệ nhận dạng hình ảnh do Google phát triển, được thiết kế để khi ta đưa ống kính máy ảnh (của điện thoại di động) vào một đối tượng nào thì nó sẽ cung cấp các thông tin về đối tượng đó. Ra đời từ cuối năm 2017 trên một số thiết bị của Google, đến tháng 3/2018 Google Lens đã được cài đặt sẵn trên nhiều thiết bị không phải của Google và đem lại những trải nghiệm tuyệt vời cho người dùng. Cách đây vài hôm, Google Lens lại vừa có thêm những tính năng mới nữa, công cụ này đã hay càng hay hơn!

Hãy để Google Lens nhìn giúp bạn

Bạn đang đi dạo bỗng nhìn thấy một bông hoa đẹp và lạ. Bạn muốn biết hoa này là hoa gì nhưng không biết hỏi ai, lên Google tìm cũng không được vì không biết hoa tên gì thì làm sao mà nhập vào để tìm. Hãy để Google Lens giúp bạn. Giơ ống kính Google Lens về phía hoa làm động tác chụp hình, thế là bạn sẽ có ngay các thông tin cần biết về hoa đó.

Giơ Google Lens lên chụp hình hoa, bạn sẽ được cung cấp ngay thông tin về hoa

Có chắc là bạn biết sử dụng Google Tìm kiếm không?

Có lẽ ai cũng đã từng sử dụng công cụ tìm kiếm của Google. Nó phổ biến đến mức Google đã trở thành một động từ chỉ động tác tìm kiếm thông tin trên máy tính bằng công cụ này. Vậy nên hỏi "biết sử dụng Google Tìm kiếm không?" có vẻ là câu hỏi... vô duyên!

Tìm kiếm bằng Google tức là gõ nội dung muốn tìm vào khung tìm kiếm của Google rồi nhấn Enter (hoặc nhấp vào biểu tượng kính lúp). Có vậy mà cũng hỏi!

Những cập nhật mới nhất trên Google Maps

Tại sự kiện Google I/O năm 2022 (diễn ra từ 12 đến 13/5/2022), Google đã giới thiệu các sản phẩm mới cũng như các cải tiến nổi bật trong các sản phẩm của mình. Bài viết của Google sau đây giới thiệu những cập nhật mới nhất trên Google Maps, trong đó nổi bật là chế độ xem trực quan mới.

Một chế độ xem trực quan mới trong Google Maps - cùng với nhiều cập nhật khác

Google Maps giúp hơn một tỷ người tra cứu tuyến đường và khám phá. Và trong nhiều năm qua, các khoản đầu tư của chúng tôi vào công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đã tăng cường khả năng mang đến những thông tin hữu ích nhất về thế giới thực cho bạn, trong đó bao gồm giờ mở cửa của doanh nghiệp và mức độ đông đúc của xe buýt. Hôm nay tại Google I/O, chúng tôi công bố các cách thức mới mẻ mà những tiến bộ gần đây nhất trong AI đang biến đổi cho Google Maps - giúp bạn khám phá thế giới với góc nhìn trực quan hoàn toàn mới, tra cứu tuyến đường tiết kiệm nhiên liệu nhất và tận hưởng sự kỳ diệu của Chế độ xem trực tiếp trong các ứng dụng trung gian yêu thích của bạn.

Google tôn vinh bác sĩ Tôn Thất Tùng

Hôm nay 10/5, kỷ niệm 110 năm ngày sinh của BS Tôn Thất Tùng.

Google đã vinh danh ông bằng cách đưa hình BS Tôn Thất Tùng lên doodle của Google Tìm kiếm.

Doodle hôm nay do họa sĩ khách mời Châu Lương minh họa nhằm tôn vinh sinh nhật lần thứ 110 của bác sĩ Tôn Thất Tùng, bác sĩ phẫu thuật sáng tạo đã cách mạng hóa phương pháp phẫu thuật cắt gan cho các bác sĩ trên khắp thế giới.

Nơi đây rất phong phú Phong Phú

Đình Phong Phú, đường đình Phong Phú ở quận 9

Ở quận 9, TPHCM (nói theo trước đây cho dễ hình dung, còn bây giờ thì nơi đây thuộc thành phố Thủ Đức) có một con đường mang tên Đình Phong Phú. Trên đường Đình Phong Phú có một ngôi đình, đó là đình Phong Phú (dĩ nhiên!). Trước kia, nơi này thuộc ấp Phong Phú, xã Tăng Nhơn Phú, còn bây giờ là khu phố 3, phường Tăng Nhơn Phú B. Trước nữa, từ cuối thế kỷ 19, nơi đây thuộc thôn Phong Phú, tổng An Thủy, hạt Sài Gòn (phải vậy rồi, vì tên đình phải lấy theo tên thôn mà!).

Về Long An ghé đình Vạn Phước nghe đờn ca tài tử Nam bộ

Mỗi năm vào đúng 3 ngày 17, 18 và 19 tháng giêng, đình Vạn Phước rộn ràng tiếng đờn, lời ca các nghệ nhân của nhiều ban nhạc đờn ca tài tử từ các địa phương hội tụ vể đây giao lưu nhân ngày Lễ Cầu an, Lễ giỗ của Đốc binh Nguyễn Quang Là và đức Nghệ nhân Đờn ca tài tử Nguyễn Quang Đại.

Đình Vạn Phước toạ lạc trên khu đất rộng 4.768 m² thuộc ấp Vạn Phước, xã Mỹ Lệ, huyện Cần Đước, tỉnh Long An.

Đình Vạn Phước toạ lạc trên một khu đất rộng 4.768 m², diện tích xây dưng 255 m², ấp Vạn Phước, xã Mỹ Lệ, huyện Cần Đước, tỉnh Long An.

Theo sách Gia Định Thành thông chí của Trịnh Hoài Đức viết năm 1820 cũng như Địa bạ tỉnh Gia Định năm 1836, thì xã Mỹ Lệ ngày nay trước kia gồm 3 làng, trong đó có (làng) Vạn phước Phường thuộc tổng Phước Điền Thượng, huyện Phước Lộc, phủ Tân Bình, trấn Phiên An.

Ngôi đình có tên Vạn Phước có lẽ từ tên Vạn Phước phường ngày xưa.