Trưng Nữ Vương
Thù hận đôi lần chau khoé hạnh
Một trời loáng thoáng bóng sao rơi
Dồn sương vó ngựa xa non thẳm
Gạt gió chim bằng vượt dặm khơi
Ngang dọc non sông đuờng kiếm mã
Huy hoàng cung điện nếp cân đai
Bốn phương gió bão dồn chân ngựa
Tám nẻo mưa ngàn táp đoá mai
Máu đỏ cốt xong thù vạn cổ
Ngai vàng đâu tính chuyện tương lai
Hồn người chín suối cười an ủi
Lệ nến năm canh rỏ ngậm ngùi
Lạc tướng quên đâu lời tuyết hận
Non hồng quét sạch bụi trần ai
Cờ tang điểm tướng nghiêm hàng trận
Gót ngọc gieo hoa ngát mấy trời...
Ải Bắc quân thù kinh vó ngựa
Giáp vàng khăn trở lạnh đầu voi
Chàng ơi, điện ngọc bơ vơ quá,
Trăng chếch ngôi trời bóng lẻ soi
Ngân Giang - 1939
Không thể là một nhà thơ nam, chỉ có thể là phụ nữ mới có thể viết được những câu thơ chất chứa đầy tình cảm, đầy nữ tính như vậy.
Đại Nam Quốc sử diễn ca kể về chiến công của Hai Bà Trưng như một khúc quân hành, một lời kể về chiến công:
Bà Trưng quê ở Châu Phong
Giận người tham bạo, thù chồng chẳng quên
Chị em nặng một lời nguyền
Phất cờ nương tử thay quyền tướng quân
Ngàn Tây nổi áng phong trần
Ầm ầm binh mã xuống gần Long Biên
Hồng quần nhẹ bước chinh yên
Đuổi ngay Tô Định, dẹp yên biên thành
Còn Trưng nữ vương của Ngân Giang vẽ nên một bức tranh ảo diệu, cất lên khúc hát hiên ngang nhưng trữ tình. Cao trào ở 4 câu thơ cuối cùng khiến người đọc nghẹn ngào...
Giữa hừng hực khí thế của đoàn quân chiến thắng, của người nữ vương oai phong lẫm liệt làm quân thù kinh khiếp
Ải Bắc quân thù kinh vó ngựa
một phút giây lắng lòng để nữ vương trở lại với đời thường của mình, với những yêu thương và cô quạnh
Giáp vàng khăn trở lạnh đầu voi
Nữ vương trở về là một phụ nữ - còn hơn thế nữa, một phụ nữ góa chồng đang cảm nhận nỗi bơ vơ nơi cung điện giữa vầng trăng nghiêng, chiếc bóng lẻ loi
Chàng ơi, điện ngọc bơ vơ quá,
Trăng chếch ngôi trời bóng lẻ soi
Tiếng gọi Chàng ơi thống thiết khiến người đọc cảm thấy nghẹn lời, tê tái cả cõi lòng. Không hề thậm xưng, đây là những câu thơ hay đến chết người!
Hay đến chết người ở đây được hiểu theo cả nghĩa bóng lẫn nghĩa đen. Người ta kể lại rằng, ngày 25/3/1969 thi sĩ Đông Hồ Lâm Tấn Phác (1906 - 1969) trong khi đang bình bài thơ này cho các sinh viên Đại học Văn khoa Sài Gòn nghe, đọc đến
Ải Bắc quân thù kinh vó ngựa
Giáp vàng khăn trở lạnh đầu voi
Chàng ơi, điện ngọc bơ vơ quá,
...
...
thì ông đã quá xúc động, ngất xỉu ngay trên bục giảng, để rồi sau đó ít giờ, ông vĩnh viễn từ biệt trần gian.
Nữ sĩ Ngân Giang khi về già
Nữ sĩ Ngân Giang tên thật là Đỗ thị Quế, sinh năm 1916. Bà sáng tác bài thơ Trưng Nữ Vương này khi mới 23 tuổi, và qua đời cách nay chưa lâu, năm 2002, sau người chết vì bài thơ của mình đến 33 năm. Bà là một người phụ nữ tài sắc vẹn toàn, một nữ sĩ tài hoa nhưng cuộc sống hẩm hiu. Chuyện đời bà có lẽ ta sẽ có dịp kể sau, hôm nay nhân dịp người ta nhắc nhiều đến phụ nữ Việt Nam, xin được gợi lại một thi thoại đẹp lung linh trong văn học sử Việt Nam, một bài thơ của phụ nữ, viết về phụ nữ hay đến chết người!
Phạm Hoài Nhân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét