Con chim hoàng anh đậu cành dương liễu
Con chim hoàng điểu đậu cánh mai hoa
Giữa xuân kinh có Viện Tỳ Bà
Nhạc sư có Nguyễn Hữu Ba nước mình.
Tuy vậy, những công trình nổi tiếng của ông là những nghiên cứu về âm nhạc dân tộc, còn các sáng tác âm nhạc của nhạc sĩ Nguyễn Hữu Ba đa phần là trước năm 1950, lúc đó tui... chưa sinh ra. Vì vậy một người ngoại đạo về âm nhạc như tui hầu như không biết về ông.
Nhạc sĩ Nguyễn Hữu Ba (1914 - 1997)
Tình cờ thôi, khoảng năm 1973, khi tui học lớp 9, có một ông thầy dạy cho lớp hát một bài hát lạ, tựa là Thu khói lửa (thầy tên Trịnh Bá Quảng, sau này nghe bạn bè nói là Việt Cộng). Bài hát rất hay, thế nhưng hồi đó tui không hề biết tác giả là ai, cũng không biết Thu khói lửa chính là mùa thu 1945.
Về nhà, tui nghêu ngao hát bài hát lạ này. Ba tui nghe qua, bảo rằng không lạ, đây là bài hát của Nguyễn Hữu Ba, và ông hát lại cho tui nghe cả bài. Té ra đó là bài hát quen thuộc của lứa tuổi ba tui hơn hai mươi năm trước. Tui bỏ công tìm hiểu, và biết được lúc bấy giờ NS Nguyễn Hữu Ba là trưởng khoa Quốc nhạc tại trường Quốc gia Âm nhạc Sài Gòn, giảng viên lý thuyết âm nhạc tại các Viện Đại học Huế, Sài Gòn, Vạn Hạnh. Tui cũng tìm thấy trong tủ sách gia đình tập Dân ca Việt Nam do Nguyễn Hữu Ba sưu tập (bây giờ mất rồi).
Tóm lại, nhạc sĩ Nguyễn Hữu Ba là một cây đại thụ trong làng âm nhạc Việt Nam,như giáo sư Trần văn Khê vậy. Bài viết này tui chỉ có ý nhắc lại một bài hát của ông mà tui đã từng được biết, chớ không dám viết về tiểu sử ông. Bạn nào muốn biết rõ hơn có thể đọc thêm tại đây: Tiểu sử nhạc sư Nguyễn Hữu Ba trên báo Văn nghệ Quảng Trị.
Giáo sư - nhạc sĩ Trần văn Khê thắp hương viếng giáo sư - nhạc sĩ Nguyễn Hữu Ba
Đây là lời bài hát Thu khói lửa của Nguyễn Hữu Ba
Thu khói lửa
Nhớ tới ngày qua
Vang trong rừng xa
Dân Nam hò reo
Tiếng thét diệt thù
Khói súng mịt mù
Nơi sa trường xa
Vang khắp nước non nhà
Thu chiều nắng tà
Tiếng trống bập bùng
Loa vang lạnh lùng
Dân Nam hò reo
Trông ra khói mây mờ
Nhớ bao ngày qua:
Bên đồi thông vắng (hô hồ hô khoan)
Mái thu xanh xuyên cành khói tàn (hô hồ hô khoan)
Có nàng quay tơ dệt áo (hô hồ hô khoan)
Gửi chồng ra lính biên quan (la khoan hô khoan)
Loa thúc nhịp dồn
Nhân dân chập chồn
Thôn xa dồn tới
Tiếng thét rộn ràng
Quân dân tập đoàn
Đi theo hàng lối
Hoan hô tiếng dân làng
'Giết loài tham tàn'.
Giáo mác sẵn sàng
Quân dân lập đoàn
Ca khúc hùng tráng
Ra đi trút oán thù
Noi gương ngàn thu.
Điệp khúc:
Quân lên đường thẳng tới biên cương
Lòng một lòng thề tiến quân sa trường
Nguyền cùng thù một chết với giang san
Trong nguy nan quyết không hề nao núng
Vì nòi Việt thề với thu muôn đời
Xây vinh quang xua tan bao mờ tối
Oai linh xưa đang dục lòng chiến binh
Theo nhịp bước muôn người xưa quên mình.
Lời 2:
Mỗi lúc chiều tàn
Trông ra đồng hoang
Cô thôn mờ khói
Ngắm núi Trường Sơn
Khi sương chiều buông
Cây xanh mờ lối
Xa xa dưới chân đồi
In hình dáng người
Vai mang hận thù
Đi trong rừng thu
Quanh qua đồi núi
Ca vang khúc Sơn Hà
Như bao ngày qua:
Bên giòng sông lắng (hô hồ hô khoan)
Bóng tre xanh quanh đồng lúa vàng (hô hồ hô khoan)
Có đoàn nông phu hùng tráng (hô hồ hô khoan)
Buông cày theo tiếng loa vang (la khoan hô khoan)
Loa thúc nhịp dồn
Nhân dân chập chồn
Thôn xa dồn tới
Tiếng thét rộn ràng
Quân dân tập đoàn
Đi theo hàng lối
Hoan hô tiếng dân làng
'Giết loài tham tàn'.
Giáo mác sẵn sàng
Quân dân lập đoàn
Ca khúc hùng tráng
Ra đi trút oán thù
Noi gương ngàn thu
Và đây là bài Thu khói lửa qua giọng ca của đôi song ca nổi tiếng thuở ấy: Ngọc Cẩm - Nguyễn Hữu Thiết
Phạm Hoài Nhân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét