11 thg 5, 2013

Rừng Ashau đêm nay sương mù...

Tôi vẫn thường băn khoăn khi nghe những bản nhạc tuyên truyền, tâm lý chiến của Việt Nam Cộng Hòa, sao mà nó da diết tình cảm và mang đầy tính nhân văn chứ không phải hùng hổ, hung hăng - thậm chí có khi lỗ mãng - như nhạc cách mạng.

Như bài Thương về vùng hỏa tuyến  lên án... quân xâm lăng Bắc Việt, nhưng trong toàn bộ bài hát không có chữ nào nói đến Cộng sản hay Bắc Việt, chỉ nhắc đến mái tranh, lũy tre, luống khoai nương cà... (Xem bài Có ai qua vùng hỏa tuyến)

Như bài Tạ từ trong đêm, bài hát tâm lý chiến xuất sắc nhất năm 1965 của VNCH, ca từ có hình ảnh bà mẹ thương con, vợ yêu chồng:


Nếu em biết rằng có những người đi đấu tranh chưa về
Mang lời thề lên miền sơn khê
Từng đêm địa đầu hun hút gió sâu
Nếu em đã gặp mẹ già thương con
Khấn nguyện đêm rằm
Vợ yêu chồng đan áo lạnh từng đông
Thì duyên tình mình có nghĩa gì không?

thì duyên tình mình có nghĩa gì không - giữa bao nhiêu kiếp người trong thời đao binh loạn lạc. (Xem bài Tản mạn boléro)


Nó khác với những ca từ đầy bạo lực và có phần... dã man như sau:

Ta xốc tới bước trên đầu thù...
Ta đi như sóng căm hờn dâng trào, 

xô lên trên xác quân thù hung bạo


(Sài Gòn quật khởi - Hồ Bắc)

hay

tiến về giải phóng nông thôn, 
tiến về thành phố thân yêu đạp trên xác thù.

(Mỗi bước ta đi - Thuận Yến)

Nghĩ rằng mình đã từng sống ở chế độ VNCH thời nhỏ, đã nghe quen những lời ca tiếng nhạc ngày ấy nên có phần thiên vị, có cảm tình với nhạc cũ hơn, tôi thử tìm cách lập luận phản bác lại. Ắt là phía VNCH cũng có những bài hát tuyên truyền đầy sắt máu mà tôi không biết chăng?

Trên tay tôi là tập nhạc Những bài ca yêu nước và chiến đấu do Cục Chính huấn, Tổng cục Chiến tranh Chính trị quân đội VNCH phát hành khoảng năm 1973, sau mùa hè đỏ lửa. Khỏi phải giải thích, tên của nơi phát hành đã cho biết mục đích của tập nhạc là gì.

Tập nhạc gồm có 2 phần: phần 1 là các bài ca về quê hương, phần 2 là các bài ca chiến đấu. Các bài hát của phần 2 này đa số là vừa mới được sáng tác, nói về những trận đánh vừa diễn ra như: trận đánh cổ thành Quảng Trị, Bình Long, Kontum... Hầu hết các bài này đều được phát đi phát lại trên TV và đài phát thanh VNCH tại thời điểm đó (1972-1974), chắc là nhiều người sống ở thời ấy còn nhớ. Nếu nói là tuyên truyền đầy sắt máu thì chắc chắn là nó nằm ở đây chứ không đâu xa!

Một bài hát có tựa khá ghê sợ, có chữ máu, đó là bài Ashau, máu giặc còn hồng (thung lũng Ashau là một điểm chiến sự khốc liệt, cách Huế 40 km). Ta thử nghe xem bài hát này tuyên truyền hung hăng ghê sợ như thế nào nhé. Vào đầu bài hát như sau:

Rừng Ashau đêm nay sương mù
Ngàn cây như đang gào thét khóc
thương xác ai không nấm mồ

Gió ru mênh mang
nhớ khi xa lìa quê nhà vào miền Nam
bây giờ xác theo từng chiếc lá
cuốn rơi bay theo triền núi đá...




Tuyên truyền thì đúng rồi, mỗi bên đều tuyên truyền cho mình, mình là chiến thắng, mình là chân lý. Nhưng một bên thì căm hờn, xô lên trên xác quân thù, đạp trên xác thù; một bên thì như đang gào thét khóc, thương xác ai không nấm mồ. Bạn thấy bên nào có tính nhân văn cao hơn?

Một người bạn nói với tôi: Đó là nguyên nhân thất bại của VNCH. Họ ủy mị, yếu đuối quá chứ không dũng mãnh như chiến sĩ cách mạng ta. Cứ cho là bạn tôi nói đúng (bên thắng cuộc bao giờ chả đúng), nhưng tôi nghĩ dũng mãnh và hung bạo là 2 khái niệm khác hẳn nhau.

Và tôi cũng nhớ rằng có một bậc danh nhân đã khẳng định dân ta phải lánh xa hung tàncường bạo

Đó là Nguyễn Trãi, ông đã viết trong Bình Ngô đại cáo:

Đem đại nghĩa để thắng hung tàn
Lấy chí nhân mà thay cường bạo

Phạm Hoài Nhân

12 nhận xét:

  1. Nhớ lại chương trình Thép súng trên Tv hồi đó mở đầu là "Đem đại nghĩa để thắng hung tàn
    Lấy chí nhân mà thay cường bạo"lúc đó mình còn nhỏ nhưng nhớ thuộc lòng .

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Hi, hay thật, chính tôi cũng nhớ đến chương trình Thép súng khi nhắc đến 2 câu ấy! Đúng là người cùng thời, cùng nhớ 1 sự kiện mà!

      Còn nhớ chương trình Tiếng nói động viên thì có câu hát: Anh nghe chăng tiếng nói động viên? Ta mau hăng hái đi thi hành quân dịch...

      Còn chương trình Chiêu hồi thì hát bài: Tung cánh chim tìm về tổ ấm...

      :-D

      Xóa
  2. Lỡ thua rồi thì... chịu sầu, anh ơi!

    Trả lờiXóa
  3. Thời buổi công nghệ thông tin hiện đại tiến bộ như bây giờ thì bất cứ chuyện gì từ nhỏ tới lớn cũng đều có thể tìm hiểu qua mạng toàn cầu. Và cho dù chuyện đó có xưa, có cũ gì đi mấy cũng có thể biết được hết, không dấu được ai !
    Càng dấu kỹ chừng nào thì người ta lại càng tò mò muốn biết nhiều hơn.
    Cảm ơn Anh Chủ Nhà cho tui dzô đây chia sẻ đôi dòng.

    Trả lờiXóa
  4. Muốn nghe lại bản Ashau máu giặc còn hồng và những bài của Cục Chính Huấn ở đâu hả A Nhân

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Một số bài có thể nghe được từ các website hải ngoại như: Cờ ta bay trên Quảng Trị thân yêu, Vuốt mặt, Hãy về quê ta Quảng Trị... Riêng bài Ashau thì không thấy đâu bạn ạ.
      Tuy nhiên trong bài là toàn bộ ký âm bài nhạc ấy, bạn có thể chơi đàn và... tự hát! :-)

      Xóa
  5. ôi nghe lại càng buồn não lòng !

    Trả lờiXóa
  6. Tôi sẽ tự hát nhạc phẩm "Ashau" mà Anh đã đưa lên đây cho nhiều người biết.
    Tôi có 1 kỷ niệm với bản nhạc Ashau này, vì:
    Vừa sau ngày 30 tháng 4 năm 1975 đã có 1 anh Bộ Đội chính quy hỏi tôi rằng:" Tôi rất thích nghe bản nhạc Ashau gì đó... Nếu anh biết, thì anh hát cho tôi nghe với"
    Tôi biết chứ, nhưng dại gì mà tôi hát, vì tôi là lính VNCH, tôi đâu muốn đi ngồi tù...

    Trả lờiXóa
  7. Hơn 10 năm nay, tôi đã tra tìm bài ASHAU MÁU GIẶC CÒN HỒNG nhưng không tìm đâu ra, kể cả các bạn nhạc sĩ, bạn ở Chiến tranh chính trị... Nay tình cờ tìm được trên Blog của anh. Chân thành cảm ơn anh, Phạm Hoài Nhân.
    Trân trọng,
    Nguyễn Lệ Uyên (nhà văn) nglu157@gmail.com

    Trả lờiXóa
  8. Hơn 10 năm nay, tôi đã tra tìm bài ASHAU MÁU GIẶC CÒN HỒNG nhưng không tìm đâu ra, kể cả các bạn nhạc sĩ, bạn ở Chiến tranh chính trị... Nay tình cờ tìm được trên Blog của anh. Chân thành cảm ơn anh, Phạm Hoài Nhân.
    Trân trọng,
    Nguyễn Lệ Uyên (nhà văn) nglu157@gmail.com

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm ơn bạn Nguyễn Lệ Uyên đã quan tâm. (Không biết là anh hay là chị nhỉ?)

      Rất vui khi được làm quen.

      Xóa
    2. Cảm ơn bạn Nguyễn Lệ Uyên đã quan tâm. (Không biết là anh hay là chị nhỉ?)

      Rất vui khi được làm quen.

      Xóa