Trồng hường bẻ lá che hường

Có lẽ các bạn có tuổi thơ ở miền Nam đều đã từng nghe câu ca dao hát ru này:

Trồng hường phải khéo che hường
Nắng che mưa đậy, cho hường trổ bông

Trồng hường bẻ lá che hường
Nắng che mưa đậy, cho hường trổ bông

Mà nếu chưa nghe hát ru, chắc cũng từng nghe bài dân ca Lý che hường bắt nguồn từ những câu ca dao này. Phạm Duy đã sưu tầm và biên tập lại chút ít, in trong tập Dân ca, phát hành năm 1966.

Điều ngộ nghĩnh là bài dân ca này ngoài tên chính thức là Lý che hường còn được người dân gọi bằng tên khác là Lý chè hương! Phạm Duy đã viết trong tập Dân ca của mình như sau:

Khi mới vừa nghe điệu lý này và được biết tên nó là Lý chè hương, tôi không hiểu tại sao nó lại có cái tên đó... Rồi khi biết đó là lối nói lái đặc biệt của Việt Nam, tôi càng yêu điệu lý này hơn lên và chọn thêm hai lời nữa, một rút ở ca dao miền Nam và một do tôi bịa thêm, để hát, cho vui...

Trên đây là bài Lý chè hương qua hai giọng ca nổi tiếng là Mai Hương, Kim Tước. Hai người ca đương nhiên là hay rồi, nhưng tui chỉ tiếc...Tiếc là không đươc nghe giọng Nam bộ thuần túy để nhớ thiệt nhiều ngày xửa ngày xưa, và nhứt là không được nghe lời hát ru của má kèm theo tiếng võng đưa kẽo kẹt... Ôi, nhớ sao là nhớ!

Phạm Hoài Nhân