Mukhalinga là gì?

Linga là gì chắc mọi người đều đã biết. Xin nhắc lại một tí thôi: đó là biểu tượng sinh thực khí của người đàn ông, được thờ tại các kiến trúc tôn giáo của đạo Hindu. Tương tự như vậy là yoni, sinh thực khí của người đàn bà.

Những bậc hiền tài, có công lớn với đất nước, với xã hội, được nhân dân tôn kính sẽ được nhân dân trân trọng thờ cúng như một vị thần. Hình thức tôn kính trang trọng nhất là tạc gương mặt người đó lên... một cái linga. Linga có tạc hình mặt người gọi là mukhalinga.

Ở Việt Nam, linga có rất nhiều trong các kiến trúc tôn giáo của người Chăm, tuy nhiên mukhalinga thì rất hiếm. Có lẽ vì số nhân vật được người Chăm tôn thờ như vị thần không nhiều.

Muakhalinga (có lẽ là duy nhất) ở Việt Nam có thể chiêm ngưỡng được tại tháp Chàm Po Klong Garai (Phan Rang), trên mukhalinga này là gương mặt vị vua nổi tiếng của Chiêm Thành: Po Klong Garai (thế kỷ 12).

 Mukhalinga Po Klong Garai - Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Trong ảnh này bạn thấy gương mặt vua được tạc trên một cái linga, mukhalinga này được đặt trên một cái bệ, đó chính là cái yoni.

Một mukhalinga ở Thái Lan

Mỗi tôn giáo, mỗi dân tộc có nét độc đáo riêng. Người Việt ta chửi nhau nặng lắm thì hét: Con c... Thế nhưng với người Chăm, phải là bậc vĩ nhân mới được tạc hình ảnh lên linga và ngự trên một cái yoni đấy các bạn ạ!

Tháp Po Klong Garai - Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Trầm tư trên tháp Po Klong Garai - Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Phạm Hoài Nhân

Tháng 4/2012