Ở cái làng Vũ Đại của Chí Phèo - tức là làng Đại Hoàng, và bây giờ là xã Hòa Hậu, Lý Nhân, Hà Nam - người ta trồng nhiều một giống chuối, gọi là chuối ngự Đại Hoàng. Ngự là từ dành riêng cho vua. Chuối ngự là chuối xịn, dành cho vua ăn. Nó còn sang hơn một số sản vật khác, vốn được dùng để tiến vua. Như sâm cầm chẳng hạn, người ta gọi là sâm cầm tiến vua chớ không nói là sâm cầm ngự. Tiến vua là thứ quý giá, dâng lên cho vua, có điều vua có xài không thì chưa biết, còn ngự thì dứt khoát là vua có xơi rồi!
Chuối Ngự Đại Hoàng
Chuyện kể rằng xưa kia vua Trần ở Thăng Long (Hà Nội), còn Thái thượng hoàng thì ở phủ Thiên Trường (Nam Định). Một lần vua từ kinh đô về Thiên Trường vấn an vua cha, trên đường đi thuyền rồng dừng tại làng Đại Hoàng. Dân trong vùng nô nức mang của ngon vật lạ dâng vua. Chỉ có một cặp vợ chồng nhà nghèo, không biết đem dâng vua thứ gì, sẵn trong vườn có cây chuối mới lớn ra một buồng chuối chín đầu tiên, trái nhỏ thơm nức, bèn hái đem dâng. Vua ăn thử thấy thơm ngon quá xá, trái chuối lại be bé rất là... dễ thương, liền truyền lệnh cho dân làng phải nhân giống chuối này cho mọi người cùng thưởng thức. Rồi vua thường xuyên cho người đến làng, mang chuối về cho vua xơi, chuối Đại Hoàng từ đó có tên chuối ngự.
Mua bán chuối Ngự Đại Hoàng ở chợ. Ảnh: Hà Nam TV
Trái chuối ngự nhỏ hơn các loại chuối khác, vỏ mỏng màu vàng óng, có mùi thơm đặc biệt và vị ngọt thanh, khá giống với trái chuối cau ở miền Nam. Chuối trồng nhiều ở Đại Hoàng nên chắc chắn là Chí Phèo cũng ăn chuối này giống như... vua. Có điều là nếu đem trồng ở nơi khác thì chuối không còn ngon nữa, vậy nên nó là của quý hiếm.
Tôi vừa search thử xem bây giờ giá bán chuối ngự Đại Hoàng thế nào thì thấy giá một buồng chuối khoảng 5 nải là 400.000 đồng, vào dịp Tết là 800.000 đồng. Chú ý rằng trái chuối Ngự nhỏ, nên 5 nải chuối mà giá gần 1 triệu đồng thì hình như là... hơi bị mắc!
Lần ghé Hà Nam, tôi được đãi món chuối Ngự Đại Hoàng này để tráng miệng. Cứ tưởng nó bình thường như trái chuối cau mình thường ăn, và bản chất là ham ăn nên tôi tỉnh bơ xơi ào ào. Tới khi được nghe giới thiệu thì chỉ còn nhiêu đây thôi để chụp hình. Thôi thì cũng tự hào mình được ăn chuối Ngự, đâu thua gì... Chí Phèo!
Có một điều thú vị nữa là được xem người bạn biểu diễn lột vỏ chuối. Lột vỏ chuối thì có gì đặc biệt? Ấy, lột vỏ chuối thì ta luôn lột theo chiều dọc thân trái chuối, nhưng với chuối Ngự Đại Hoàng thì do vỏ chuối rất mỏng nên có thể lột theo chiều ngang theo hình xoắn ốc, y như cắt vỏ cam vậy! (Tiếc rằng quên chụp hình để minh họa).
Ở Đại Hoàng (xã Hòa Hậu) người ta trồng chuối này nhiều lắm. Bên cạnh mộ và nhà lưu niệm nhà văn Nam Cao là một vườn chuối.
Cây chuối Ngự ở Nhà Lưu niệm Nam Cao
Nhà thơ Hiền Mặc Chất đã làm bài thơ Chuối Ngự như sau:
Thơm Đại Hoàng chuối ngự
Xa dâng quan ngự triều
Quả thơm riêng Thị Nở
Hiến dâng cho Chí Phèo
Bát cháo hành duyên nợ
Ngự Hoàng – Nam Cao ơi…
Bạn có thấy chưa? Chí Phèo ăn chuối sang lắm ấy chứ!
Phạm Hoài Nhân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét