MÊ LINH BIỆT KHÚC
(Trưng Trắc) Trong giây phút chia tay,
Tim nguyện ghi lời thề.
(Thi Sách) Tuy xa nhau muôn dặm dài,
Nhưng có nhau kề vai trong chinh chiến,
Dẫu muôn đắng cay chi sờn
(Trưng Trắc) Bầu trời Nam u tối.
Quân thù gieo bạo tàn.
Ta vui riêng đâu đành lòng.
Đem máu xương cùng muôn dân son sắt
Nhớ nhau chớ quên câu thề.
(Thi Sách) Đêm nay có xa nhau
Cho ngày mai ta lại gần.
(Trưng Trắc) Ôi trăng sao trên bầu trời,
Như sáng soi đường ra biên ải
Có em dõi theo chân chàng.
(Thi Sách) Kìa hồn thiêng sông núi!
Nghe từ xa vọng về.
Ta chung lo ngăn giặc thù.
Mai mốt đây nhìn non sông tươi thắm.
Ngày về vinh quang!
Giai điệu của khúc ca này được yêu thích đến nỗi Mê Linh biệt khúc trở thành một bài bản nhỏ và đưa vào nhiều tuồng cải lương khác. Thế nhưng xuất xứ của điệu hát này lại không phải từ vở cải lương Tiếng trống Mê Linh, mà là từ một bài dân ca Đài Loan có tên là A Lý sơn đích cô nương (阿里山的姑娘, Cô nương núi A Lý, trong đó A Lý Sơn là một dãy núi ở huyện Gia Nghĩa, Đài Loan, nổi tiếng là thắng cảnh). Bài dân ca này được đưa vào rất nhiều vở cải lương Hồ Quảng, và thường được gọi tên là Alysan hay Cao-Xang-Xim (tên gọi này bắt nguồn từ 3 chữ đầu tiên của bài hát gốc: "Cao sơn thanh, giản thủy lam,…", dịch ý: "Non cao xanh, khe nước biếc,…").
Bài Mê Linh biệt khúc được cho là của soạn giả Vĩnh Điền. Khác với giai điệu nguyên bản có tiết tấu nhanh, vui tươi, soạn giả Vĩnh Điền đã dùng bài này với tông nhạc da diết bịn rịn hơn hẳn bài gốc, rồi cảm tác từ lớp diễn đó mà đặt thêm một cái tên nữa là "Mê Linh biệt khúc". Một số thông tin khác, có lẽ căn cứ vào thông tin của soạn giả Nguyễn Phương, thì cho rằng bài Mê Linh biệt khúc là tác phẩm của soạn giả Viễn Châu.
Đây là bài gốc Cô nương A Lý Sơn:
Những người sống ở miền Nam trước 1975 lại có thể nghe Mê Linh biệt khúc có nét giống với một bài hát được sáng tác từ năm... 1964 của nhạc sĩ Lê Dinh, đó là bài Mưa lạnh trên đèo. Xin mời nghe lại bài này, bản thu từ hồi xưa.
Sao có sự trùng hợp lạ vậy? Không có gì lạ cả, vì trong sheet nhạc của mình nhạc sĩ Lê Dinh đã ghi rõ: Dựa theo một thể điệu Trung Hoa.
Đọc thêm lời đề tặng của tác giả ta càng hiểu rõ hơn nguyên do ra đời của tác phẩm:
Chỉ có điều là từ bài ca của cô sơn nữ núi A Lý bên Đài Loan mà Lê Dinh biến thành khúc ca của cô Mường trên cao nguyên Việt Nam thật mùi mẫn thì quả là... bái phục!
Phạm Hoài Nhân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét