Phạm Hoài Nhân: Nhà thờ Mai Anh trên đồi

22 thg 12, 2014

Nhà thờ Mai Anh trên đồi

Trong những ngôi nhà thờ mà tôi đã có dịp ghé qua, có lẽ nhà thờ giáo xứ Mai Anh là ít có cảm giác đấy là một ngôi nhà thờ nhất. Đến đó người ta có cảm giác đến một chốn bình an nhưng không kém phần thơ mộng. Ngôi nhà thờ khiêm tốn, với màu hồng ấm áp giữa những rặng thông xanh trong tiết trời se lạnh trên ngọn đồi thoai thoải. Đó là Đà Lạt, và chỉ có thể ở Đà lạt chứ không phải ở đâu khác.

Ngay cả cái tên giáo xứ và tên nhà thờ nữa, cũng rất lãng mạn, như tên một nàng thiếu nữ: Mai Anh. Khi nghe giải thích xuất xứ của cái tên thì lại càng lãng mạn hơn nữa, đó không chỉ giống tên một nàng thiếu nữ mà chính là tên một loài hoa: ngôi nhà thờ đặt theo tên của ngọn đồi Mai Anh, và được gọi tên như thế vì xưa kia trên đồi này rất nhiều hoa mai anh đào.

Nhà thờ Domaine de Marie (Mai Anh) nằm trên một ngọn đồi, xung quanh là những rặng thông

Tôi vốn không phải người công giáo và lại hay nói chuyện vẩn vơ nên có lẽ những dòng nói trên thiếu phần nghiêm cẩn. Xin mượn thông tin từ giáo phận Đà Lạt để giới thiệu về nhà thờ giáo xứ Mai Anh (nhà thờ Domaine de Marie) một cách nghiêm túc như sau (có mạn phép rút gọn một ít):

Tường nhà thờ màu hồng ấm áp

Nhà thờ Domaine de Marie

Có người gọi là Nhà Thờ Vinh Sơn vì là nguyện đường của các soeurs Nữ Tu Bác Ái Vinh Sơn. Có người gọi là Nhà thờ Mai Anh, vì trước đây khu vực này có rất nhiều hoa mai anh đào. Từ năm 1943, nhà thờ này được xây dựng lại với một dạng kiến trúc độc đáo hơn các nhà thờ khác ở Ðà Lạt. Tuy nhà thờ không có tháp chuông trên đỉnh, nhưng tiền đình được thiết kế là một tam giác cân, phía trước được trang điểm các cửa vòm nhỏ xinh xắn. Cửa chính có hai cấp thang đi lên từ hai phía. Mái nhà thờ có hình dạng tựa như mái nhà rông của người Thượng, nhưng đặc biệt có các vòm mái cửa nhô ra để cho mái đỡ trơ trọi. Tường phía dưới mái xây khá dày và các cửa được thiết kế sâu vào bên trong nên càng tăng thêm nét đẹp độc đáo cho công trình kiến trúc này. Tường được xây bằng đá chẻ tới ngang bệ cửa sổ theo phong cách kiến trúc Normandie. Không gian nội thất được chiếu sáng bởi những khung kính màu, càng tăng phần lung linh hấp dẫn cho thánh đường. Nhà thờ còn lưu trữ được pho tượng Ðức Mẹ Ban Ơn cao 3m, nặng 1 tấn, quà tặng của phu nhân toàn quyền Ðông Dương Decoux.

Về màu sắc, từ khi hoàn thành đến nay, nhà thờ Domaine de Marie chỉ sử dụng một màu vôi hồng đậm để quét tường. Vì vậy, dưới ánh nắng, nhà thờ như sáng rực hẳn lên. Phía sau nhà thờ là một quần thể kiến trúc được thiết kế theo kiểu mới với 3 dãy nhà 3 tầng của dòng nữ tu Bác Ái thánh Vinh Sơn. Chính điều này càng tôn thêm vẻ uy nghi, đồ sộ và trang nghiêm cho toàn bộ khu vực nhà thờ này.

Giáo xứ Mai Anh

Mai Anh là một trong vài giáo xứ mới nhất của giáo phận Dalat. Tuy là một giáo xứ mới mẻ, nhưng Mai Anh có một lịch sử kỳ cựu từ những thập niên 1940, 1950. Hồi đó giáo dân mới chỉ có chừng hơn 100 người thuộc hơn 29 gia đình ở các đường Hai Bà Trưng, Hoàng Diệu, Calmette. Họ thuộc quyền coi sóc của giáo xứ Chính Tòa, nhưng sống lạc lõng, ít người đi lễ tại Chính Tòa và cũng ít tiếp xúc với các cha ở Chính Tòa, ngoại trừ các trường hợp có hôn phối hay an táng.

Sau 1975, các cha phó nhà thờ Chính Tòa, rồi tiếp đến cha Ðỗ Xuân Quế, Cha Mai Văn Hùng Dòng Ðaminh, thay nhau lên làm lễ cho khu giáo này. Ðến ngày 16-3-1976, Tòa Giám Mục cử cha Giuse Nguyễn Văn Hân phụ trách hẳn. Ngày 29-6-1976, ÐGM Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm đã nâng khu Giáo Thánh Phaolô lên thành giáo xứ Mai Anh và chọn Ðức Trinh Nữ Maria Hồn Xác Lên Trời làm bổn mạng, đồng thời đặt cha Giuse Hân làm cha xứ đầu tiên.