Masjid là thánh đường Hồi giáo?

Ở các thánh đường Hồi giáo, ta thường gặp chữ Masjid. Như ở thánh đường Rahim, ngôi thánh đường xưa nhất Sài Gòn (và Việt Nam) tại đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa

hay ở thánh đường Nancy (Trần Hưng Đạo)

Masjid là phiên âm từ tiếng Ả-Rập, chữ này dùng để chỉ nơi thờ tự, cầu nguyện của tín đồ Hồi giáo. Trong tiếng Anh, chữ này viết là Mosque, tiếng Pháp viết là Mosquée. Có thể thấy là người Anh và Pháp không dịch, mà chỉ phiên âm ra thôi.

Riêng tại Việt Nam, chữ Masjid thường được dịch là thánh đường Hồi giáo. Đúng ra, với ý nghĩa là nơi thờ tự, cầu nguyện thì dịch là nhà thờ hay nhà nguyện thì sát nghĩa hơn, thế nhưng có lẽ là người Việt sợ trùng với nhà thờ, nhà nguyện của Công giáo nên đổi nó thành Thánh đường.

Trang web Chân lý Islam của tín đồ Hồi giáo không đồng ý cách gọi này, với lập luận:

Thánh đường thì không đúng, bởi vì thánh đường có nghĩa là nơi của thánh nhưng Allah không phải là thánh mà là Thượng Đế, là Đấng Tạo Hóa, là Chúa trong khi “thánh” thường được dùng để chỉ nhân vật nào đó tài giỏi siêu phàm và có phẩm chất đạo đức cao chẳng hạn như Thánh nhân, Đức Thánh Trần, Thánh Gióng, ..., một số người nói tiếng Việt khi nói về Allah thì họ gọi là thánh Ala, đây là cách dùng từ sai khi họ dịch tiếng “God” trong Anh ngữ sang tiếng Việt bởi vì “God” có nghĩa là Chúa, Thượng Đế.

Trang này đề nghị giải pháp là... không dịch, cứ gọi nguyên xi là Masjid là chính xác nhất (như Mosque, Mosquée trong tiếng Anh, Pháp).

Tôi là người ngoại đạo, lại cũng không phải nhà ngôn ngữ nên chỉ làm công việc ghi lại thôi, không dám có ý kiến. Còn trong các bài viết của mình, tôi đành dùng từ Thánh đường Hồi giáo vậy, vì từ đó quen thuộc với mọi người hơn là Masjid. Nếu không chính xác, xin các bạn tín đồ Hồi giáo miễn chấp.

À, còn thêm chút chuyện nữa. Với tín đồ Hồi giáo thì có những nơi do điều kiện không xây dựng được ngôi Masjid lớn thì họ cầu nguyện ở những ngôi nhỏ hơn, gọi là Surao, tiếng Việt dịch là Tiểu thánh đường. Chắc cứ gọi theo nguyên gốc là surao thì bảo đảm chính xác!

Phạm Hoài Nhân