Phạm Hoài Nhân: Vạn Phật Quang Đại Tòng Lâm tự là gì?

30 thg 3, 2022

Vạn Phật Quang Đại Tòng Lâm tự là gì?

Đại Tòng Lâm là gì?

Tui nhớ hồi còn nhỏ, khoảng giữa thập niên 1960, mỗi khi đi Vũng Tàu được nửa đường xe thường ngừng lại cho khách giải lao và... đi vệ sinh. Nơi xe dừng là bên trái quốc lộ 51 đường đi Vũng Tàu, nơi đó có nhiều cây cao, bóng mát, phong cảnh hữu tình. Người ta gọi là Đại Tòng Lâm.

Cổng chùa Đại Tòng Lâm ngày xưa. Ảnh: Võ văn Tường

Hồi đó, tui chỉ biết mang máng rằng Đại Tòng Lâm là tên một ngôi chùa nhưng khi dừng chân thì không hề bước vào ngôi chùa nào, và thiệt tình cũng không thấy ngôi chùa nào hết (cũng phải thôi, như sau này được biết, khuôn viên chùa Đại Tòng Lâm tới gần 100 ha trong khi ngôi chùa thuở ấy chỉ có 121 m²). Với đầu óc non nớt của một đứa học sinh tiểu học thuở ấy, tui tự giải nghĩa chữ đại tòng lâm là rừng cây tùng lớn, có điều cây ở đó... không phải cây tùng!

Sau này - mà sau lâu lắm, tới gần già mới biết - tui mới biết chữ Tòng trong Đại tòng lâm hổng phải là cây tùng, mà tòng lâm có nghĩa là ngôi chùa, và đại tòng lâm tức là ngôi chùa lớn.

Tui xin giải thích từng bước cho những người không biết như tui ngày xưa nghen.

Bảng tên chùa Đại Tòng Lâm được ghi bằng chữ Hán như sau:

大叢林寺

Đại Tòng Lâm Tự

Chùa Đại Tòng Lâm năm 2003. Dòng chữ phía trên là Đại Tòng Lâm Tự (đọc từ phải qua trái). Ảnh: Võ văn Tường

Đại là lớn, Lâm là rừng, Tự là chùa thì rõ rồi. Tòng - viết là 叢 - nghĩa là gì?

Theo Từ điển Thiều Chửu, 叢 đọc là tùng hoặc tòng, có các nghĩa sau:

① Hợp. Sưu tập số nhiều để vào một chỗ gọi là tùng. Như tùng thư 叢書, tùng báo 叢報 tích góp nhiều sách báo làm một bộ, một loại.

② Bụi rậm, như tùng lâm 叢林 rừng rậm, cây mọc từng bụi gọi là tùng. Bây giờ gọi chùa là tùng lâm 叢林 vì xưa Phật tổ thuyết pháp thường ở các nơi rừng rậm vắng vẻ sạch sẽ, cho tăng chúng tiện chỗ tu hành vậy.

Như vậy, dễ thấy rằng chữ Tòng trong tên chùa Đại Tòng Lâm chính là theo nghĩa thứ hai ở trên.

Để rõ hơn nữa, ta tra thêm trong Tự điển Phật học. Ý nghĩa của từ Tùng lâm, Tòng lâm theo Tự điển Phật học như sau:

Tòng lâm (叢林): chỉ các tự viện nơi tăng chúng tập trung sinh sống, đặc biệt chỉ cho các tự viện Thiền Tông. Xưa kia, tại Ấn Độ, phần lớn người ta thường chọn các khu rừng thâm u, tĩnh mịch, cách xa thành thị náo nhiệt, để kiến lập Tinh Xá; cho nên nơi chư tăng dừng lại an trú được gọi là Lan Nhã (蘭若, nơi vắng vẻ, yên tĩnh), tùng lâm, v.v.

Thiền Lâm Bảo Huấn Âm Nghĩa (禪林寶訓音義, 卍 Tục Tạng Kinh Vol. 64, No. 1262) định nghĩa hai chữ tùng lâm rằng: “Tùng lâm nãi chúng tăng sở chỉ chi xứ, hành nhân thê tâm tu đạo chi sở dã; thảo bất loạn sanh viết tùng, mộc bất loạn trưởng viết lâm; ngôn kỳ nội hữu quy cũ pháp độ dã (叢林乃眾僧所止之處、行人棲心修道之所也、草不亂生曰叢、木不亂長曰林、言其內有規矩法度也, tùng lâm là nơi chúng tăng dừng chân, là chốn hành giả dưỡng tâm tu đạo; cỏ không mọc loạn xạ gọi là tùng, cây không sinh trưởng tạp loạn gọi là lâm; gọi như vậy vì bên trong có quy củ, pháp tắc vậy).”

Chữ trên ngôi chánh điện hiện nay: Vạn Phật Quang - Đại Tòng Lâm Tự. Ảnh: PHN

Lần tìm về lịch sử hình thành ngôi chùa Đại Tòng Lâm, ta thấy viết:

Chùa do Hòa thượng Thích Thiện Hòa, từ chùa Ấn Quang (Sài Gòn) đến khai sơn vào năm 1958 với mục đích xây dựng nơi đây thành một đại tòng lâm có quy mô lớn, tiến đến mở Phật học viện, quy tụ tăng ni khắp nơi về tu học, đào tạo lực lượng kế thừa thực hiện sự nghiệp hoằng pháp độ sanh.

Vạn Phật là gì?

Hồi mới khai sơn năm 1958, chùa có tên là Đại Tòng Lâm. Sau này ta thấy có thêm chữ Vạn Phật Quang phía trước, bảng tên chùa ngày nay cũng ghi rõ là Vạn Phật Quang Đại Tòng Lâm Tự.

Sở dĩ có tên Vạn Phật vì trong chánh điện chùa quả thật có tôn trí 10.000 tượng Phật. 10.000 tượng Phật thật sự, chớ không phải nói vạn một cách tượng trưng cho số nhiều. Các mặt vách chung quanh điện Phật tôn trí 10.000 tượng Phật nhỏ (mỗi tượng ngang gối 0,25 m, cao 0,30 m) theo kinh Vạn Phật. Theo Võ văn Tường, trong Chùa Việt Nam Xưa và nay, các pho tượng này bằng đồng mạ vàng mỗi tượng 1.000.000 đ và tượng Phật bằng vàng mỗi tượng 1.800.000 đ (thời giá năm 2005).