Hai mươi năm, cuộc mộng dở dang...

Hai mươi năm, cuộc mộng dở dang, khắc sâu bóng nàng

Lắng trong cung đàn, em giờ ở đâu, hẳn vui duyên mới

Ấy, đó là ta hát theo cho giống Đắp mộ cuộc tình, chớ đúng ra phải là "Ba mươi năm, cuộc mộng dở dang...". Ba mươi năm trước, khi máy ảnh kỹ thuật số bắt đầu xuất hiện thì nhiều người, trong đó có tui, vẫn không hề nghĩ rằng nó sẽ chiếm vị thế áp đảo so với máy ảnh cơ truyền thống. Không ngờ chỉ vài năm sau với đà phát triển của công nghệ, máy ảnh số gần như thay thế hoàn toàn máy ảnh cơ để trở thành phương tiện chụp ảnh thông dụng nhất, vì rẻ tiền, dễ sử dụng và ngày càng nhiều tính năng cao cấp.

“Anh yêu, anh có mang theo máy ảnh chưa?” Câu nhắc đó từng là câu nhắc quen thuộc của các cặp đôi trước những chuyến du lịch, kỳ nghỉ trong suốt nhiều năm, thậm chí nhiều thập kỷ. Ngày nay, câu đó... khỏi hỏi, vì hầu hết mọi người luôn mang theo máy ảnh bên mình: nó nằm trong điện thoại của họ.

Kể từ khi máy ảnh của smartphone trở nên tốt hoặc tốt hơn hầu hết các máy ảnh ngắm và chụp trên thị trường đại chúng, nhiều người thấy không lý do phải mang thêm một thiết bị để chụp hình. Chất lượng ảnh chụp trên smartphone đã được cải thiện đáng kể. Chẳng những vậy, còn có những app để chỉnh sửa ảnh đẹp lung linh, và có thể chia sẻ hay post lên mạng Internet.

Gọn gàng, luôn có sẵn bên mình (vì nằm trong điện thoại mà), dễ sử dụng (khỏi học gì hết cũng chụp được), lại lắm tính năng, camera trên smartphone tống tiễn camera kỹ thuật số còn nhanh hơn cả vị tiền bối này tống tiễn máy ảnh truyền thống ngày nào.

Như biểu đồ sau đây dựa trên dữ liệu từ Khảo sát người tiêu dùng toàn cầu của Statista cho thấy, tỷ lệ người sở hữu máy ảnh kỹ thuật số đã giảm trên toàn cầu trong vài năm qua và có lẽ không quá khó để cho rằng việc sử dụng còn giảm nhiều hơn thế. 

Một trong những tính năng nổi bật trong nhiều smartphone mới là máy ảnh. Với cảm biến hình ảnh ngày càng nhỏ hơn (nhưng tốt hơn) và sức mạnh tính toán của smartphone cho phép nâng cao hình ảnh tinh vi trong thời gian thực, ảnh chụp trên smartphone hiện đại ngày càng tiến gần hơn đến chất lượng từng được dành cho máy ảnh ống kính rời đắt tiền.

Và điều này không chỉ ở phân khúc cao cấp của thị trường smartphone. Trong vài năm qua, camera của smartphone nói chung đã được cải thiện đáng kể ngay cả cho các smartphone cấp trung hoặc thậm chí cấp thấp. Trên thực tế, hầu hết mọi người không còn thấy cần thiết phải mang theo hoặc mua một chiếc máy ảnh chuyên dụng. Trong khi các chuyên gia và những người đam mê ảnh (có thể) sẽ luôn đạt được kết quả tốt hơn khi sử dụng máy ảnh và ống kính cao cấp, thì smartphone hiện đại lại dễ dàng chụp ảnh đủ cho nhu cầu của người tiêu dùng bình thường.

Đối với ngành công nghiệp máy ảnh và thiết bị ảnh, sự gia tăng của nhiếp ảnh trên smartphone đã có những tác động tàn khốc. Theo CIPA, một tập đoàn công nghiệp có trụ sở tại Nhật Bản với các thành viên như Olympus, Canon và Nikon, các lô hàng máy ảnh trên toàn thế giới đã giảm 93% từ năm 2010 đến năm 2021, xóa sổ hàng thập kỷ tăng trưởng. Sự sụt giảm mạnh chủ yếu được thúc đẩy bởi sự sụt giảm của các lô hàng máy ảnh kỹ thuật số có ống kính tích hợp, loại mà các nhiếp ảnh gia bình thường sử dụng trước khi máy ảnh trên smartphone nổi lên.

Trên biểu đồ, phần màu xanh lá mạ thể hiện lượng máy ảnh phim xuất xưởng hàng năm, màu xanh dương thể hiện lượng máy ảnh kỹ thuật số xuất xưởng hàng năm trên toàn thế giới. Màu xanh dương đã đè màu xanh là chết dí, và bây giờ đến lượt nó đang bị đứa khác đè thở hết nổi!

Đương nhiên hiện giờ máy ảnh kỹ thuật số chưa chết nhưng số phận của nó khá bi quan. Có lẽ giờ nó đang hát Đắp mộ cuộc tình.

Hai mươi năm, cuộc rượu còn đây, uống qua tháng ngày

Cố quên đi người, say hoài sầu không vơi

Tình duyên ta tiếc, uống thêm ly này

Phạm Hoài Nhân

Biên tập dựa theo thông tin của Felix Richter, Data Journalist trên Statista