Phạm Hoài Nhân: Tà Lài

15 thg 12, 2012

Tà Lài

Tà Lài thuở xưa là một chốn rừng thiêng nước độc, nằm ở khu vực thượng nguồn sông Đồng Nai, giáp với rừng nguyên sinh Nam Cát Tiên. Nơi này hiểm trở đến nỗi thực dân Pháp dựng nên một nhà ngục gọi là trại Tà Lài (camp Tà Lài) để giam giữ tù chính trị. Tù nhân được đưa vào đây là xem như vô phương thoát ra, vượt ngục chỉ có chết mà thôi. Năm 1941, giáo sư Trần văn Giàu, tướng Tô Ký bị giam ở đây và đã vượt ngục thành công.

Nhà sàn truyền thống của người Mạ ở Tà Lài. Ảnh: CA TPHCM online.

Cư dân sống ở Tà Lài đều là người dân tộc thiểu số, chủ yếu là 2 dân tộc Mạ và S'tiêng. Trước năm 2005, nơi này gần như một ốc đảo, biệt lập với thế giới bên ngoài. Mãi đến năm 2005, cầu treo Tà Lài được xây dựng xong, việc giao thương giữa Tà Lài với thế giới bên ngoài được tốt đẹp hơn.

Cầu treo Tà Lài

Thật ra, chính việc cô lập với bên ngoài của Tà Lài đã tạo cho nơi đây trở thành một điểm du lịch đặc sắc. Đến đây, ta thấy được cảnh thiên nhiên hoang sơ như tự thuở nào, và sống trong xóm làng của người dân tộc Mạ và S'tiêng với những tập tục từ bao đời.

Từ trước năm 2005, khi chưa có cầu treo, Tà Lài cũng đã nhìn ra vấn đề này và tổ chức thành địa điểm du lịch. Khi ấy, du khách đến Tà Lài bằng cách vào vườn quốc gia Nam Cát Tiên và sang sông bằng ca nô như thế này:

Đi ca nô qua sông để đến xã Tà Lài

Lúc ấy, ngành du lịch cũng đã cho dựng nên nhà dài, nhà dệt thổ cẩm... cho du khách tham quan. Và cả nhà văn hóa các dân tộc nữa...

Tiếc rằng đồng bào các dân tộc vẫn thích sống ở nhà của họ hơn là nhà do nhà nước dựng lên.

Dệt thổ cẩm

Mặc vô rồi nè

Đẹp quá chớ hả?

Nhà dài của người dân tộc Mạ

Nhà văn hóa các dân tộc, khang trang nhưng... vắng tanh, vắng ngắt!

Ngày 15/02/2012, nhà đón tiếp khách du lịch cộng đồng Tà Lài tọa lạc tại ấp 4, xã Tà Lài đã được đưa vào hoạt động, bao gồm Nhà Dài của dân tộc Mạ có diện tích 100m2 và các công trình phụ, chủ yếu được làm từ nguyên liệu tre lá. Khu nhà có sức chứa 30 khách với đầy đủ dịch vụ ăn uống và phục vụ. Sau khi hoàn thành, Nhà đón tiếp khách du lịch cộng đồng Tà Lài được giao cho Tổ hợp tác dân tộc của xã Tà Lài quản lý để đưa vào khai thác du lịch cộng đồng. Mô hình du lịch này do chính đồng bào ở đây hợp tác với Công ty VietAdventure tại TP.Hồ Chí Minh khai thác.

Thành thật mà nói, dù có những điểm đặc sắc, Tà Lài cũng khó lòng thu hút khách du lịch như một điểm đến riêng biệt. Tuy nhiên, nếu đã đến rừng Nam Cát Tiên thì thuê một chuyến ca nô qua bên kia sông Đồng Nai để đến thăm làng người dân tộc và chụp ảnh bên bia tưởng niệm ngục Tà Lài là một ý tưởng không tồi đâu các bạn ạ!