Quay mặt về Tây

Dọc theo quốc lộ 51 đi Vũng Tàu có rất nhiều chùa. Chùa, thiền viện, tịnh xá rải đều từ Long Thành (Đồng Nai) tới Tân Thành (Bà Rịa - Vũng Tàu). Chùa ở đây nhiều đến nổi các tour du lịch hành hương viếng 10 cảnh chùa thường chọn đây là khu vực viếng, bởi vì chỉ cần... đi chút xíu là được 10 chùa rồi!

Chùa Phật Tích Tòng Lâm trên QL 51, ở gần trạm dừng chân Bò sữa Long Thành

Có một điều đáng chú ý là dọc bên đường quốc lộ 51 có rất nhiều chùa, nhưng không phải hai bên đường, mà chỉ một bên đường thôi! Theo hướng đi Vũng Tàu thì các chùa nằm ở bên trái, còn bên phải hầu như không có ngôi chùa nào! Sao vậy kìa?

Thiền viện Thường Chiếu trên QL 51, ở Phước Thái, Long Thành

Chùa Đại Tòng Lâm trên QL 51, ở Phú Mỹ, Tân Thành (Bà Rịa - Vũng Tàu)

Quốc lộ 51 gần như theo hướng Bắc - Nam, các ngôi chùa nằm bên trái có mặt tiền chùa nhìn về hướng Tây. Như vậy phải chăng có quy luật khi xây dựng chùa thì nên chọn hướng Tây?

Từ khi chú ý thấy hiện tượng này trên quốc lộ 51, tôi thường để ý xem mỗi ngôi chùa mình viếng thăm ở các nơi xem chùa quay mặt về hướng nào. Quả là đa số (không phải tất cả) đều quay mặt về Tây!

Tuy nhiên khi hỏi thăm mọi người xem có phải có quy luật thiết kế chùa phải quay về hướng Tây không, và lý giải điều ấy như thế nào thì không ai có câu trả lời thỏa đáng. Một số tài liệu về văn hóa thì lại nói rằng chùa thường được thiết kế quay mặt về... hướng Nam. Thí dụ, tác giả Trần Lâm Biền trong sách Hỏi và đáp về văn hóa Việt Nam (NXB Văn hóa Dân tộc, 2000) viết: Mặt chùa quay hướng Nam, đó là hướng bát nhã (trí tuệ), phát triển thiện tâm

Tôi đành tự nghĩ ra một cách giải thích: theo nhà Phật thì cõi Phật là Tây phương, vì vậy chắc là ngôi chùa được thiết kế nhìn về hướng Tây để nhìn về cõi Phật.

Nghĩ là nghĩ vậy thôi chứ chẳng biết đúng sai thế nào, vì thế tôi viết bài này để mong có ai đó giải thích dùm. Cảm ơn mọi người nhé.

Phạm Hoài Nhân