Ông già ba bị

Hai Ẩu từ hội sách TPHCM bước ra, lệ mệ xách ba cái túi đựng đầy sách, đón xe bus về Biên Hòa.

Ối trời ơi, xe bus tới rồi, trên xe đông nghẹt người đứng. Phen này là không có chỗ ngồi rồi, đứng từ đây về tới Biên Hòa thôi.

Đang lảo đảo vì xách nặng, Hai Ẩu ngó dáo dác để tìm một chỗ... đứng thì bỗng nhiên có một cô bé đứng lên nói: Chú ngồi vào đây đi ạ!

Hai Ẩu tưởng mình mơ ngủ vì tự nhiên có chỗ ngồi giữa một chuyến xe bus đông nghẹt. Bèn tự phân tích nhanh: trên xe bus có câu Nhường chỗ cho người già yếu, trẻ em và phụ nữ có thai. Hai Ẩu không phải là... phụ nữ có thai, mà cũng không phải trẻ em. Vậy thì là...

Hic, tủi thân quá, mình đã trở thành người già yếu từ bao giờ vậy? Nhưng hổng lẻ không ngồi. Uổng! Thế là Hai Ẩu ngồi xuống, ái ngại hết sức!

Rồi Hai Ẩu nhìn xuống tay mình, đang xách ba cái túi, tức là ba cái bị. Chợt nhớ ngày xưa người ta thường dọa con nít: Nín đi, không ông già ba bị bắt cho bây giờ! Oah, mình là ông già, đang xách ba cái bị, vậy đích thị là ông già ba bị rồi. Hay là cô bé này sợ ông già ba bị quá nên nhường chỗ?

...

Bây giờ Hai Ẩu có chỗ ngồi trên xe bus rồi. Tán một tí về ông già ba bị nhé. 

Cái câu đầy đủ mà người lớn thường hù dọa trẻ con là: Ông già Ba bị chín quai, mười hai con mắt, đi bắt trẻ con. Con nít nhỏ hay khóc bậy, không chịu ăn cơm (trong đó có Hai Ẩu hồi xưa) bị ba má nhát ông già Ba bị một phát là sợ xanh mặt, nín khóc liền!

Thế nhưng, theo các nhà nghiên cứu (Hai Ẩu không nhớ rõ lắm, hình như Bình Nguyên Lộc hoặc Sơn Nam thì phải), xuất xứ của từ ông già Ba bị là như thế này: Ngày xưa dân Việt vào phương Nam khẩn hoang, họ mang theo trên người thức ăn, quần áo và đồ dùng. Ba thứ này bỏ trong ba cái túi, gọi là ba bị. Vì là dân lưu vong, bán mạng để vào Nam khai khẩn đất hoang nên đa phần mặt mũi bặm trợn, thêm cái là râu tóc không cạo không chải nên nhìn... phát sợ. Hình ảnh dễ sợ đó của ông già ba bị được người ta dùng để hù con nít.

Thôi, thế thì có là ông già Ba bị cũng chả sao. Hai Ẩu yên tâm, lim dim ngủ!