Những câu chuyện về Nhà Tây núi Thị

Ngày xưa, khi mới xây dựng, ngôi biệt thự hoành tráng trên đỉnh núi Thị nằm một mình giữa rừng cây xanh ngắt tạo nên một cảnh quan độc đáo, gần gũi thiên nhiên và mang tính biệt lập. Thế nhưng sau nửa thế kỷ hoang phế, vẻ đẹp tuyệt vời của sự tách biệt chốn phố xá nhộn nhịp lại trở thành vẻ ma mị hoang vu.

Nhiều năm qua, Nhà Tây núi Thị là một phế tích nằm trơ trọi giữa đỉnh núi, bao phủ bởi rễ cây cổ thụ và rêu phong. Vẻ ngoài ma mị ấy đã thêu dệt nên nhiều câu chuyện rùng rợn được người dân địa phương truyền tai nhau.

Ngôi nhà hoang phế

Nhà Tây núi Thị

Ngôi biệt thự nằm trên đỉnh núi Thị là điểm nhấn nổi bật của núi và của cả khu vực này. Đây là biệt thự kiến trúc Pháp duy nhất của Đồng Nai được công nhận là di tích lịch sử - kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh năm 2012 theo quyết định số 67 ngày 5/10/2012 của chủ tịch UBND tỉnh, với tên gọi là Nhà chủ Công ty cao su SIPH. Thông tin chính thức từ UBND tỉnh Đồng Nai ghi nhận di tích lịch sử - kiến trúc nghệ thuật này được xây dựng trong giai đoạn 1930-1937, có quy mô 1 trệt, 1 lầu với tổng diện tích 350 m².

Từ biệt thự trên núi Thị (hiện nay) nhìn ra xung quanh

Hãy nhớ lại hoàn cảnh lịch sử của những thập niên đầu thế kỷ 20, khi công ty SIPH (Societe Internatonale de Plantation d'Heveas: Hiệp hội đồn điền cao su quốc tế) của người Pháp mới được hình thành. Các ông chủ đồn điền cao su SIPH đã chọn khu vực Suối Tre đê quy hoạch thành một khu nghỉ dưỡng lịch lãm mang đậm phong cách Pháp cho chính mình. Nơi đây có độ cao khoảng 200 met, khí hậu mát mẻ. Khu trung tâm là vùng đất bằng phẳng, có bể bơi, nhà hàng, dancing, sân tennis... Xung quanh là các ngọn đồi, bãi cỏ. Hảng chục ngôi biệt thự theo kiến trúc Pháp được xây dựng với đầy đủ tiện nghi. Và xung quanh những biệt thự là bạt ngàn hàng dương rì rào, những cây cổ thụ in bóng.

Year in Search 2025 ở Việt Nam

Cuối năm, Google lại công bố Year in Search 2025 thống kê một năm tìm kiếm trên Google. Dựa trên bảng thống kê này đối với Việt Nam, Google có bài nhận xét sau đây.

Year in Search 2025: AI ngày càng trở nên phổ biến, văn hóa Việt ghi dấu mạnh mẽ trên các hạng mục tìm kiếm

• Google công bố danh sách Year in Search 2025 - Google Một năm Tìm kiếm với 10 chủ đề nổi bật tại Việt Nam trong năm qua.

• AI đã trở thành một phần quen thuộc trong đời sống khi người dùng chuyển từ truy vấn căn bản sang ứng dụng AI sâu rộng cho sáng tạo, học tập và công việc hàng ngày.

• Văn hóa và bản sắc Việt Nam lên ngôi với phim ảnh, âm nhạc, các chương trình nghệ thuật mang dấu ấn lịch sử - truyền thống chiếm các vị trí cao trong xu hướng tìm kiếm.

• Google Tìm kiếm tiếp tục là nền tảng quen thuộc để cập nhật tin tức, học kỹ năng và giải quyết nhu cầu đời sống.

Year In Search 2025

Mỗi cuối năm Google lại công bố Year In Search để tổng kết các xu hướng tìm kiếm trong năm đó dựa trên dữ liệu từ Google Tìm kiếm. Năm nay bảng tổng kết Year In Search của Việt Nam được chia thành 10 hạng mục. Tui share lại 10 bảng kết quả đó ở đây để mọi người tham khảo và nhận xét. Nếu ai muốn xem nhận xét của chính Google thì xin đọc tại đây.

Núi Thị ở Suối Tre

Trên quốc lộ 1 từ TPHCM hướng về Long Khánh, khi gần tới Suối Tre (~ cây số 1824), nhìn về bên phải ta thấy một ngọn đồi nhô cao. Đó là núi Thị.

Núi Thị không là một danh lam thắng cảnh, không có chiều cao nổi bật. Thậm chí trong Địa chí Đồng Nai không hề nhắc tới tên núi Thị với tư cách là một ngọn núi, mà chỉ nhắc đến với tư cách một điểm chiến sự quan trọng (điều này ta sẽ nhắc đến trong phần sau).

Điều khiến người ta nhớ đến núi Thị là nó rất dễ thấy khi đi trên quốc lộ 1, thấp thoáng trên đỉnh núi là một ngôi biệt thự và cột ăng ten cao vút. Thêm nữa, ngôi biệt thự này đã được đưa vào một cảnh quay trong bộ phim Ván bài lật ngửa (phần cuối Tập 4, Cơn hồng thủy và bản Tango Số 3).

Ngôi biệt thự trên đỉnh núi Thị. Ảnh: Facebook xã An Lộc

Giúp việc tạo, khám phá và chia sẻ nội dung trên Facebook trở nên dễ dàng hơn

Trong ít ngày qua (và ít ngày sắp tới) người dùng Facebook nếu để ý sẽ thấy Facebook có một số thay đổi. Đây là những cải tiến của Facebook để đáp ứng nhu cầu của người dùng tốt hơn. Facebook cải tiến những gì và tận dụng những ưu điểm đó như thế nào, bài viết sau của Facebook trên Newsroom ngày 9/12/2025 sẽ cung cấp đủ thông tin. Bài viết bằng tiếng Anh, dịch ra tiếng Việt bằng Google Translate.

Tóm tắt:

• Chúng tôi đang giới thiệu những cải tiến cho hệ thống Bảng tin, tìm kiếm và điều hướng của Facebook để bạn có thể dễ dàng tìm thấy những gì mình đang tìm kiếm và khám phá sâu hơn những sở thích của mình .

• Chúng tôi đang đơn giản hóa cách bạn tạo nội dung trong ứng dụng bằng cách thiết kế lại cách bạn tạo Câu chuyện và bài đăng trên Nguồn cấp dữ liệu, cũng như cách bạn tương tác và chia sẻ chúng.

• Chúng tôi cũng đang triển khai những cách mới để hiển thị những điểm chung với bạn bè của bạn trực tiếp trên trang cá nhân và thông qua tìm kiếm.

YouTube Recap - Bản tổng kết một năm xài YouTube của bạn

Mỗi người chúng ta, không ít thì nhiều, không nhiều thì... rất nhiều đều có xài YouTube. Coi ca nhạc nè, coi đá banh nè, coi thiên hạ chém gió nè... Đủ mọi thứ trên đời đều có trên YouTube.

Bạn có thấy thú vị không nếu có ai đó làm thống kê dùm bạn xem năm qua bạn đã xem những chủ đề gì nhiếu nhất trên YouTube, và trong từng chủ đề ấy kênh YouTube nào được bạn quan tâm nhất?

YouTube vừa cho ra mắt tính năng YouTube Recap, bắt đầu từ cuối năm 2025 để đáp ứng nhu cầu ấy của mọi người. Kể từ bây giờ bạn có thể xem lại hành trình YouTube một năm qua của mình rồi đó.

Tản mạn ở những ngôi nhà hoang phế Suối Tre (2)

Trừ ngôi biệt thự nêu trong bài trước được tận dụng để làm nơi chứa đồ, nuôi yến; dù cũng không hề được sửa chữa gì hết nhưng ít phần hoang vu vì vẫn có hơi người, các ngôi biệt thự khác xuống cấp trầm trọng và đầy vẻ âm u. Có chăng là các đoàn làm phim tận dụng những nơi này để làm bối cảnh cho những bộ phim ma.

Ngôi biệt thự này lẩn khuất sau những lùm cây rậm rạp

Tản mạn bên ngôi nhà hoang phế ở Suối Tre

Từ hồ Suối Tre, men theo con đường mòn giữa những tán cây và bụi rậm ta sẽ có dịp khám phá những ngôi nhà cổ hoang phế.

Đường mòn đi đến những ngôi nhà hoang

Đó là những ngôi biệt thự do những ông chủ đồn điền cao su người Pháp để lại ở Suối Tre, trong đó khoảng phân nửa được sử dụng lại cho những mục đích khác nhau. Số còn lại hoang phế đã nửa thế kỷ nay.

Báo cáo e-Conomy SEA 2025

Báo cáo e-Conomy SEA 2025:

Nền kinh tế số Việt Nam dự kiến đạt 39 tỷ USD năm 2025, dẫn đầu Đông Nam Á về mức độ ứng dụng và niềm tin của người dùng với AI

• Việt Nam dẫn đầu Đông Nam Á về các chỉ số cho thấy độ sẵn sàng trong việc ứng dụng AI với 81% người dùng tương tác với AI hằng ngày và 96% người dùng bày tỏ mức độ tin tưởng cao với các tác nhân AI.

• Nền kinh tế số Việt Nam dự kiến đạt 39 tỷ USD tổng giá trị hàng hóa (GMV) vào năm 2025, trở thành nền kinh tế số tăng trưởng nhanh thứ hai tại Đông Nam Á, với mức tăng trưởng 17% so với cùng kỳ năm ngoái.

• Đối với video thương mại (video commerce), Việt Nam là thị trường lớn thứ hai và tăng trưởng nhanh thứ hai tại Đông Nam Á, được thúc đẩy bởi mức tăng trưởng 60% theo năm (YoY) về số lượng giao dịch, đạt 1,3 tỷ giao dịch.

• Ngành thương mại điện tử chiếm hai phần ba tổng quy mô nền kinh tế số của Việt Nam, dự báo vượt mốc 25 tỷ USD vào năm 2025.

Google ra mắt Nano Banana Pro

Bài viết của Google giới thiệu Nano Banana Pro

Chỉ vài tháng trước, chúng tôi đã ra mắt Nano Banana - mô hình tạo ảnh Gemini 2.5 Flash Image. Nano Banana đã đánh dấu một bước tiến lớn trong việc chỉnh sửa hình ảnh, giúp người dùng phổ thông có thể dễ dàng thể hiện sự sáng tạo của mình, từ việc phục hồi ảnh cũ đến tạo mô hình tượng tí hon (figurines).

Hôm nay, chúng tôi giới thiệu Nano Banana Pro (Gemini 3 Pro Image), mô hình tạo và chỉnh sửa hình ảnh tân tiến nhất của chúng tôi. Được xây dựng trên nền tảng Gemini 3 Pro, Nano Banana Pro tận dụng khả năng lập luận tiên tiến và hiểu biết về thế giới thực của Gemini để trực quan hoá thông tin tốt hơn bao giờ hết.

Bài giới thiệu Gemini 3 của Google

Giới thiệu Gemini 3: Mô hình thông minh nhất của chúng tôi giúp bạn hiện thực hóa bất kỳ ý tưởng nào

Demis Hassabis, CEO Google DeepMind và Koray Kavukcuoglu, CTO Google DeepMind kiêm Chief AI Architect, Google, thay mặt đội ngũ Gemini

Hôm nay, chúng tôi tiến thêm một bước lớn trên hành trình hướng đến Trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) và chính thức ra mắt Gemini 3.

Đây là mô hình tốt nhất thế giới về khả năng hiểu đa phương thức, đồng thời là mô hình lập trình tác nhân (agentic) và “lập trình theo cảm tính” (vibe coding) mạnh mẽ nhất của chúng tôi cho đến nay. Nó mang đến khả năng trực quan hóa phong phú hơn và tương tác sâu hơn, tất cả đều được xây dựng trên nền tảng lập luận tối tân.

Chúng tôi mở đầu kỷ nguyên Gemini 3 bằng việc ra mắt bản trải nghiệm Gemini 3 Pro. Kể từ hôm nay, mô hình này sẽ được tích hợp vào nhiều sản phẩm của Google để bạn sử dụng trong mọi khía cạnh của cuộc sống, từ học tập, xây dựng cho đến lên kế hoạch mọi thứ. Chúng tôi cũng giới thiệu Gemini 3 Deep Think — chế độ lập luận nâng cao, đưa hiệu năng Gemini 3 lên một tầm cao mới. Chế độ này sẽ được gửi đến các đội ngũ đánh giá an toàn trước khi chính thức ra mắt rộng rãi cho người dùng đăng ký Google AI Ultra.

Kỷ nguyên mới của trí tuệ với Gemini 3

Rạng sáng hôm nay theo giờ Việt Nam, Google đã cho ra mắt Gemini 3, một nâng cấp đột phá cực kỳ quan trọng. Thú thiệt là tui chưa kịp nắm được những đổi mới này xuất sắc như thế nào, chỉ biết là nó gây chấn động giới công nghệ AI. Ở đây tui xin giới thiệu thông điệp từ Sundar Pichai, CEO Google và Alphabet giới thiệu sự kiện này.

Gemini 3 - mô hình thông minh nhất của Google, có thể giúp bạn hiện thực hóa bất kỳ ý tưởng nào.

Lang thang... bên đuôi rồng

Như đã kể, con sông Đồng Nai chảy qua thành phố Biên Hòa ngày xưa mang tên Phước Long giang (con rồng mang phước) với núi Long Ẩn là đầu rồng và núi Bình Điện là hòn ngọc châu ngậm trong miệng rồng. Con rồng này uốn lượn quanh Biên Hòa, và khúc đuôi rồng nhô lên chính là núi Châu Thới.

Hồi xưa thì núi Châu Thới thuộc tỉnh Biên Hòa, để cho nguyên cả đầu đuôi con rồng đều thuộc về một tỉnh. Sau 1975 thì đầu và mình rồng thuộc tỉnh Đồng Nai. còn cái đuôi nằm ở Sông Bé. Sau một thời gian nữa thì cái đuôi rồng vẫn nằm đó nhưng thuộc tỉnh Bình Dương. Rồi đến tháng 7/2025, đuôi rồng vẫn nằm đó nhưng thuộc về TP. Hồ Chí Minh.

Đường đi bộ lên núi Châu Thới

Lang thang... trong miệng rồng

Núi Long Ẩn được ví như đầu của con rồng mang phước (Phước Long giang, tên xưa của sông Đồng Nai). Cạnh đó là núi Bình Điện, được ví như viên ngọc châu trong miệng rồng. Do đó, ta lên núi Bình Điện chơi được xem như đi lang thang... trong miệng rồng.

Đường lên núi trước đây. 

Ngày xưa chưa có đường nhựa, muốn lên chùa trên núi thì phải leo 100 bậc thang (là tui nghe nói vậy chớ tui lên mấy lần mà... quên đếm, không biết có đúng 100 không). Ngày nay, từ đường Huỳnh văn Nghệ quẹo vô Võ Trường Toản (đường đi Văn miếu Trấn Biên) khoảng 350 met phía bên trái là đường lên chùa Bửu Phong trên núi Bình Điện (phía bên phải là đường lên chùa Long Sơn Thạch Đông trên núi Long Ẩn).

Lang thang... trên đầu rồng

Sông Đồng Nai xưa kia có tên là Phước Long Giang, nghĩa là con rồng mang phước. Con rồng này nằm ở khúc sông đi qua Biên Hòa (bây giờ phải nói là đi qua Trấn Biên mới "phải đạo"). Đầu rồng là núi Long Ẩn ở Bửu Long, đuôi rồng là núi Châu Thới ở Dĩ An. Từ Bửu Long chạy về trung tâm TP Biên Hòa, qua Tân Ba, Hóa An... có những gò nhấp nhô là thân rồng, vẩy rồng.

Ở Bửu Long có 2 ngọn núi: Long Ẩn (nơi khai thác đá) và Bình Điện (có Bửu Phong cổ tự). Người xưa nói rằng núi Long Ẩn là đầu rồng, núi Bình Điện là trái ngọc châu. Tư thế rồng nằm quay đầu về hướng Bắc, ngậm trái ngọc châu Bình Điện. Ngày nay, con đường Võ Trường Toản đi từ hướng đường Huỳnh văn Nghệ vào văn miếu Trấn Biên chia 2 ngọn núi ra hai bên, bên trái là núi Bình Điện, bên phải là núi Long Ẩn.

Đường bộ lên núi Long Ẩn. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Chùa Bửu Phước bên sông Đồng Nai

Chùa Bửu Phước ở xã Bình Lợi, Đồng Nai (huyện Vĩnh Cửu cũ), nằm bên sông Đồng Nai. Bên kia sông là Cù lao Bạch Đằng (thuộc Bình Dương cũ).

Con đường ở trước chùa tên là đường Chùa Bửu Phước luôn. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Chùa Bửu Phước có cách nay vài trăm năm. Năm 1945-1946, theo tinh thần chỉ thị "tiêu thổ kháng chiến", chùa bị thiêu hủy. Sau này được dựng lại tại ấp 5 cách vị trí cũ 500 m. Năm 1998, Ban Hộ tự cùng Phật tử bàn bạc thống nhất dời ngôi chùa về vị trí ban đầu. Chùa được xây dựng trên diện tích 4.300 m².

Chùa Hội Phước, ngôi chùa trong làng bưởi

Chùa Hội Phước nằm trong khu vực Làng bưởi Tân Triều. Từ ngã tư Bến Cá đi theo hương lộ 9 về hướng làng bưởi Tân Triều, nhà thờ Tân Triều khoảng 800 met, quẹo phải khoảng 400 m sẽ tới chùa.

Đi trên HL 9, thấy cổng này bên tay phải, quẹo vô khoảng 400 met là tới chùa.  Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Ngày sẽ tới, biết bao nhiêu mừng vui

Bình ca của Phạm Duy ra đời năm 1972, có 10 bài, nhưng lúc đó tui chỉ biết có bài Bình Ca Một. Lý do là vì nó hay và vì chỉ có nó có tựa là Bình ca còn 9 bài còn lại mỗi bài đều có tên riêng.

Này em con chim lười

Nhiều năm chim đau phổi

Buổi sáng vắng tiếng chim cười vui

Này em con chim gầy

Chiều nay chim đứng dậy

Và nó hát líu lo thật dài

Cũng vì Hoà Bình đã về đây

Cũng vì Hoà Bình đã về đây

Cái nhà là nhà của ta

Những đứa con nít sống ở miền Nam khoảng thập niên 1960 chắc đứa nào cũng biết bài hát Cái nhà là nhà của ta. Như tui chẳng hạn, tui nhớ là mình được dạy hát bài này hồi học... Mẫu giáo (khoảng 1963 - 1964)!

Cái nhà là nhà của ta

Công khó cha ông lập ra

Cháu con ta gìn giữ lấy

Muôn năm với nước non nhà.

Cái nhà là nhà của ta!

Nhà cổ Ba Đức ở Đông Hòa Hiệp, Cái Bè. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Có khi hát trại ra thành

Cái nhà là nhà của ta

Ông cố, ông sơ làm ra...

Hát quen tới mức tưởng như đây là một bài đồng dao, không biết ai là tác giả.

Chuyện bên dòng sông Buông

Ngoài chuyện địa lý và chuyện thời sự, bên dòng sông Buông còn có những chuyện đáng để kể khác.

Cầu sông Buông, nối Phước Tân và Long Thành. Ảnh: Xây dựng Hữu Lộc

Chuyện chiếc nồi đồng và những truyền thuyết

Người ta kể rằng thuở xưa ở gần đầu nguồn sông Buông có một bến sông mang tên Bến Tượng (chỗ voi tắm). Nơi đây có một tảng đá tròn to, hai bên hông nổi hai quai, phía dưới hơi bầu, nhìn giống như cái nồi đồng. Tảng đá tròn này rời, nhưng tự nhiên lại bị kẹt ở giữa ba mỏm đá châu vào nhau trong thế tam giác. Dưới dòng nước chảy, khối đá có lúc lăn tròn, có khi tự xây tứ phía, nhưng vẫn ở kẹt dưới 3 mỏm đá, không sao xê dịch đi được.

Sông Buông ở Đồng Nai

Sông Đồng Nai là con sông dài nhất hoàn toàn chảy trong nội địa nước Việt Nam. Vậy còn con sông dài nhất hoàn toàn chảy trong nội địa tỉnh Đồng Nai là con sông nào?

Ắt hẳn trong quá khứ con sông này từng giữ vị trí quan trọng, vì nó được nhắc đến trong cả 2 bộ địa chí lớn của triều Nguyễn là Gia Định thành thông chí và Đại Nam nhất thống chí. Trong hai bộ sách trên con sông này được nhắc đến với tên là Bối Diệp giang. Bối Diệp nghĩa là lá buông. Đặt tên như vậy vì hai bên bờ sông có nhiều lá buông.

Một đoạn yên ả trên sông Buông. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Ơ đâu rồi cáp treo núi Bà Rá?

Trong một bài viết liệt kê các hệ thống cáp treo tại Việt Nam, tui có thiếu sót khá lớn là quên kể đến cáp treo núi Bà Rá ở Bình Phước (cũ). Thông tin về cáp treo núi Bà Rá như sau:

Cáp treo núi Bà Rá được khởi công xây dựng tháng 6/2008 với tổng số vốn đầu tư khoảng 80 tỷ đồng, đưa vào sử dụng năm 2010. Tuyến cáp treo này có chiều dài 2.063 mét. Hệ thống cabin có 32 chiếc, chia làm 8 nhóm với 6 chỗ ngồi một cabin. Thời gian cho một hành trình từ ga đầu tiên dưới chân núi đến ga cuối trên đỉnh núi là 12 phút.

Cáp treo núi Bà Rá. Ảnh: Vietnam Tourism

Bà Rá có bà con với Bà Đen không?

3 ngọn núi cao nhất miền Nam là:

1. Núi Bà Đen, cao 986 met, ở Tây Ninh
2. Núi Chứa Chan, cao 837 met, ở Đồng Nai
3. Núi Bà Rá, cao 723 met, ở Bình Phước

Kể từ tháng 7/2025, khi Bình Phước sáp nhập với Đồng Nai thì Đồng Nai sở hữu cả 2 ngọn núi cao thứ nhì và thứ ba của miền Nam. Thôi kệ, nhường huy chương vàng cho Tây Ninh, Đồng Nai ẵm huy chượng bạc và đồng cũng được. Hi hi.

Núi Bà Rá

Chuyện trò bên gốc bòn bon - Bòn bon Long Khánh

Từ hồi tui còn nhỏ xíu xìu xiu ở Long Khánh đã từng biết đến trái bòn bon rồi. Không biết bòn bon đó xuất xứ từ đâu, chỉ biết là ở Long Khánh chỉ nổi tiếng nhiều chôm chôm, cà phê chớ không hề có nhiều bòn bon.

Rất nhiều năm sau, tui về Long Khánh vô vườn trái cây của người thân, bạn bè chơi, rất ngạc nhiên khi thấy hầu như vườn nào cũng có trồng bòn bon, thậm chí bòn bon còn nhiều hơn chôm chôm.

Chuyện trò bên gốc bòn bon - Trái cây vương giả

Về Long Khánh vô rẫy của bạn tui tha hồ leo cây hái trái bòn bon, được ăn thoải mái. Ấy nhưng bòn bon đã từng là loại trái cây quý dùng để tiến vua đó nghen!

Trái bòn bon, lòn bon hay loòng boong, còn có tên rất quý phái là nam trân. Nam trân nghĩa là sản vật quý giá của phương Nam, đó là tên mà vua nhà Nguyễn đã ban tặng cho trái bòn bon.

Cây và trái nam trân (bòn bon)

Chuyện trò bên gốc bòn bon - Khúc hát bòn bon

Mùa mưa năm nay ngẫu nhiên mà tui cùng bạn bè nhiều lần về Long Khánh thăm rẫy của những người bạn thân thương ngày xưa nay vẫn còn ở đó. Và dù lần nào, ở rẫy nào cũng có những gốc bòn bon vào mùa, lúc lỉu trái.

Bên gốc bòn bon, mình nói chuyện bòn bon.

Ai đó nhắc rằng có câu vè ngày xưa con nit thường nghêu ngao là: Bòn bon, sô cô la, sữa hột gà, dầu cù là Mac Phsu. Ý, hổng phải đâu nha, bòn bon đây là kẹo bòn bon, một loại kẹo tròn tròn như viên bi. Chữ bòn bon này xuất xứ từ tiếng Pháp bonbon nghĩa là kẹo. Cả câu kể tên những thứ ngoại nhập (bòn bon, sô cô la, dầu cù là Mac Phsu) hoặc thức uống "quý tộc" (sữa hột gà), còn trái bòn bon là một thứ trái cây  mộc mạc, quê mùa đâu có đứng chung ở đó.

Ngày Nhà giáo Thế giới 2025

Hôm nay, ngày 5 tháng 10, là Ngày Nhà giáo thế giới, viết tắt là WTD (World Teachers' Day).

Xuất xứ

Ngày 5/10/1966, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc (UNESCO) và Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) đã triệu tập một Hội nghị liên chính phủ tại Paris, thông qua một "Khuyến nghị về cương vị các giáo viên" (Recommendation concerning the Status of Teachers – tài liệu quốc tế đầu tiên xác định các điều kiện làm việc của giáo viên.

Đến năm 1994, UNESCO đề xướng ngày 5/10 hàng năm là Ngày Nhà giáo thế giới. Ngày lễ quốc tế này được tổ chức hàng năm để thu hút sự chú ý của xã hội đến tình trạng của các nhà giáo, vai trò của họ trong việc hình thành và phát triển xã hội, đồng thời huy động sự hỗ trợ cho các giáo viên và để đảm bảo rằng các nhu cầu của các thế hệ tương lai sẽ tiếp tục được các giáo viên đáp ứng.

Biển ở Đồng Nai

Bây giờ Đồng Nai không có biển, nhưng đã một thời Đồng Nai có biển, thậm chí biển rất nhiều nữa kìa.

Sau 30/4/75, 3 tỉnh Biên Hòa, Long Khánh, Phước Tuy nhập lại thành Đồng Nai, mà Phước Tuy chính là tỉnh có toàn bộ Vũng Tàu (không có Côn Đảo). Đồng Nai có biển từ thời đó.

Biển Hồ Cốc, xưa kia thuộc huyện Xuyên Mộc, tỉnh Đồng Nai, một thời là... cửa ngõ vượt biên. Sau này huyện Xuyên Mộc thuộc Bà Rịa - Vũng Tàu. Bây giờ thuộc TP Hồ Chí Minh. Ảnh: Phạm Hoài Nhân.

Bờ biển ngắn nhất Việt Nam

Trong 13 tỉnh thành Việt Nam không có đường bờ biển thì đến 11 ở miền Bắc. Dễ hiểu thôi, vì bản đồ miền Bắc có dạng quả trám nên các tỉnh nằm trong nội địa nhiều. Từ Thanh Hóa trở xuống hình dạng bản đồ thon dài, lại thêm sau sáp nhập các tỉnh miền núi phía Tây nhập với các tỉnh miền biển phía Đông nên tỉnh nào cũng có biển (như Kon Tum nối Quảng Ngãi, Gia Lai nối Bình Định, Đắk Lắk nối Phú Yên, Lâm Đồng & Đắk Nông nối Bình Thuận).

Xuống phía Nam cũng vậy, tỉnh nào không có biển thì được sáp nhập với tỉnh có biển để thành tỉnh chung có đường bờ biển. Ví dụ như Đồng Tháp (0 biển) nối Tiền Giang (có biển), An Giang (0 biển) nối Kiên Giang (có biển), Cần Thơ + Hậu Giang (0 biển) nối Sóc Trăng (có biển), Vĩnh Long (0 biển) nối Trà Vinh + Bến Tre (có biển).

Biển Tân Thành ở Gò Công, nay thuộc tỉnh Đồng Tháp

Bờ biển dài nhất Việt Nam

Trước sáp nhập, Việt Nam có 28 tỉnh/thành giáp biển trên tổng số 63 tỉnh thành, chiếm 44%.Sau sáp nhập, Việt Nam có 34 tỉnh thành thì có đến 21 tỉnh thành có đường bờ biển, chiếm đến 62%. 

Trong số đó, tỉnh có đường bờ biển dài nhất là Khánh Hòa với 490 km. Trước sáp nhập, Khánh Hòa đã có bờ biển dài rồi, khoảng 200 km nếu chỉ tính bờ biển ở đất liền, còn nếu tính đến đảo (bao gồm quần đảo Trường Sa) thì chiều dài bờ biển lên đến 385 km. Sau sáp nhập, Khánh Hòa được cộng thêm Ninh Thuận có 105 km bờ biển nữa, nâng tổng chiều dài bờ biển lên 490 km.

Có gì mới tại sự kiện Made on YouTube 2025?

Sự kiện Made On YouTube 2025 là sự kiện thường niên lớn nhất của YouTube, tập trung công bố hàng loạt công cụ mới dựa trên Trí tuệ Nhân tạo (AI), các nâng cấp trong YouTube Studio, và các tính năng mở rộng khả năng tiếp cận toàn cầu nhằm "thúc đẩy thập kỷ tiếp theo của sự sáng tạo, kết nối và kinh doanh" trên nền tảng.

Sự kiện năm 2025 diễn ra trong bối cảnh kỷ niệm 20 năm thành lập YouTube và nhấn mạnh vào việc đưa AI trở thành "đối tác sáng tạo" ở mọi giai đoạn làm việc của creator.

Bài viết sau đây của YouTube giới thiệu các nội dung chính của sự kiện.

20 năm tiếp theo:

Thúc đẩy tương lai ngành giải trí cùng Made on YouTube

Hai mươi năm trước, YouTube ra đời với ý tưởng rằng mọi người đều có thể sáng tạo và tìm kiếm một sân khấu với khán giả toàn cầu. Kể từ đó, chúng ta đã chứng kiến ​​những nhà sáng tạo định hình nên văn hóa và giải trí theo cách mà chúng ta chưa từng nghĩ tới. Những người sáng tạo, nghệ sĩ, studio và thương hiệu đã xây dựng nên những công ty năng động, thúc đẩy một nền kinh tế sáng tạo khổng lồ: YouTube đã chi trả hơn 100 tỷ đô la cho các nhà sáng tạo, nghệ sĩ và công ty truyền thông trên toàn cầu trong bốn năm qua.

“Chúng tôi không chỉ tạo nên một nền tảng. Chúng tôi xây dựng một nền kinh tế.” – Neal Mohan

Hôm nay, tại sự kiện Made on YouTube, chúng tôi giới thiệu các sản phẩm và sáng kiến mới để thúc đẩy sự sáng tạo, kết nối và kinh doanh trên YouTube trong thập kỷ tiếp theo.

Kể chuyện theo cách của bạn

AI có thể hỗ trợ những nhà sáng tạo nội dung từ mọi nơi chia sẻ câu chuyện của họ. Vì vậy, chúng tôi đang giúp việc sáng tạo trên Shorts trở nên dễ dàng và thú vị hơn.

YouTube đã bắt đầu tích hợp Veo 3 Fast của Google DeepMind vào Shorts, cho phép bạn tạo phông nền video hoặc clip với âm thanh hoàn toàn miễn phí. Các tính năng mới từ Veo giúp bạn áp dụng hiệu ứng động, thay đổi phong cách video và thêm đạo cụ vào cảnh quay. Tính năng Edit with AI (Chỉnh sửa với AI) sẽ hỗ trợ biến thước phim thô của bạn thành bản nháp video đầu tiên. Bên cạnh đó, tính năng “Speech to song” (Thoại thành bài hát) có thể chuyển đổi đoạn hội thoại trong video thành một đoạn nhạc vui nhộn cho video Shorts tiếp theo của bạn. Tìm hiểu thêm tại đây.

“Từ điện thoại thông minh đến phần mềm chỉnh sửa, các nhà sáng tạo không ngừng thích ứng và phát triển với các công nghệ mới. Chúng tôi xem AI là bước tiến tiếp theo của những công cụ này – được thiết kế để thúc đẩy sự sáng tạo và cách kể chuyện.

Nhưng đừng nhầm lẫn – không một studio, mạng lưới, công ty công nghệ hay công cụ AI nào có thể sở hữu tương lai của ngành giải trí. Quyền lực ấy thuộc về các bạn – những nhà sáng tạo nội dung.” – Neal Mohan

Đơn giản hóa quá trình sáng tạo

Các nhà sáng tạo nội dung đã sử dụng YouTube Studio để có được những hiểu biết sâu sắc hơn và nguồn cảm hứng cho những nội dung tiếp theo. Chúng tôi hiện đang bổ sung một bộ công cụ mới, được thiết kế để trở thành người đồng hành đích thực trong mọi giai đoạn của hành trình sáng tạo.

Tạo Collaborations với những nhà sáng tạo nội dung khác để mở rộng phạm vi tiếp cận. Hoặc thu thập thông tin chi tiết từ công cụ trò chuyện mới của chúng tôi, Ask Studio, để tối ưu hóa kênh của bạn tốt hơn. Đồng thời, hãy sẵn sàng cho thử nghiệm A/B cho tiêu đề, cập nhật Inspiration Tab và nâng cấp tính năng lồng tiếng tự động.

Ngoài ra, chúng tôi cũng mở rộng công cụ phát hiện hình ảnh tương tự (likeness detection), cho phép nhà sáng tạo nội dung phát hiện và kiểm soát các video tạo bởi AI sử dụng gương mặt của họ. Tính năng này sẽ sớm ra mắt dưới dạng thử nghiệm mở cho tất cả các nhà sáng tạo thuộc Chương trình Đối tác YouTube.

Khám phá chi tiết về Studio.

Đổi mới các định dạng để tạo ra những kết nối mạnh mẽ hơn

Chúng tôi đang đưa nhà sáng tạo và người hâm mộ đến gần nhau hơn bằng cách tái định hình trải nghiệm TV và các định dạng thúc đẩy văn hóa ngày nay.

Nội dung trực tiếp mang lại tính tương tác và kết nối vượt trội. Chỉ riêng trong Quý 2 năm 2025, bình quân có hơn 30% người xem YouTube đăng nhập hằng ngày đã xem nội dung trực tiếp. Hôm nay, chúng tôi công bố nâng cấp lớn nhất từ trước đến nay cho Live (Trực tiếp), với nhiều cách mới để kết nối người hâm mộ, mở rộng tệp khán giả và tăng doanh thu hiệu quả hơn từ các buổi phát trực tiếp. Xem chi tiết cập nhật Live.

Vài năm trở lại đây, chúng ta đã chứng kiến tầm ảnh hưởng văn hóa của Podcast được chuyển đổi thông qua video; chúng tôi đang mang đến những công cụ mới giúp nhà sáng tạo podcast tiếp cận và kết nối sâu sắc hơn với khán giả. Các tính năng này sẽ giúp nhà sáng tạo podcast dễ dàng tạo ra các video clip và Shorts hấp dẫn từ các tập phim đầy đủ. Nếu bạn không có thời gian hoặc nguồn lực để dựng video, Veo của Google DeepMind có thể giúp bạn tạo video tùy chỉnh từ các tệp âm thanh.

Thúc đẩy sự gắn kết giữa nghệ sĩ với người hâm mộ

Người hâm mộ chính là động lực thúc đẩy văn hóa âm nhạc và sự nghiệp của nghệ sĩ, vì vậy chúng tôi tạo ra thêm cơ hội để nghệ sĩ kết nối với người hâm mộ.

Trên YouTube Music, bạn sẽ thấy tùy chọn đếm ngược đến ngày ra mắt các bản phát hành mới và lưu trước các bản nhạc yêu thích. Ngoài ra, trên YouTube, nghệ sĩ sẽ có công cụ để tri ân và kết nối với người hâm mộ trung thành của họ thông qua sản phẩm độc quyền, video cảm ơn, clip hậu trường và các nội dung chỉ dành riêng cho người hâm mộ.

Xây dựng quan hệ hợp tác giữa thương hiệu và nhà sáng tạo

Chúng tôi đang bổ sung các cập nhật mới cho các thương vụ và tính năng Shopping để việc hợp tác thương hiệu trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Chúng tôi đẩy mạnh các thương vụ này thông qua các sáng kiến và tính năng mới như khả năng chèn trực tiếp đường dẫn đến website thương hiệu trong Shorts. YouTube Shopping cũng sẽ mở rộng sang nhiều thị trường và nhà bán lẻ hơn cũng như tận dụng AI để gắn thẻ sản phẩm dễ dàng hơn. Khám phá chi tiết tại đây.

Hướng đến tương lai, chúng tôi cam kết trao quyền cho các nhà sáng tạo, thúc đẩy cộng đồng và tiếp tục tái định nghĩa cách người dùng trên toàn thế giới xem, lắng nghe và kết nối. Chúng tôi rất mong chờ những thành quả mà chúng ta cùng nhau sáng tạo trong 20 năm tới.

Google Blog tiếng Việt - 17/09/2025

Chuyện về cáp treo ở Việt Nam

Sự phát triển cáp treo Việt Nam

Sau khi cáp treo núi Bà Đen ra đời và khá thành công vào tháng 3/1998, các tuyến cáp treo khác lần lượt xuất hiện như cáp treo Yên Tử (2001), cáp treo Đà Lạt (2/2003), cáp treo núi Tà Cú (9/2003)... Giá vé khứ hồi trung bình cho các tuyến cáp treo này khoảng trên dưới 100.000 đ. Ở thời điểm đó, mức giá là tương đối cao nhưng vẫn được mọi người chấp nhận một cách tích cực vì nó giúp giảm rất nhiều thời gian và công sức để vượt núi mà nhiều người thậm chí không thể nào đạt được vì lý do sức khỏe nếu không có cáp treo.

Tuyến cáp treo đầu tiên của Việt Nam, từ chân núi Bà Đen lên chùa Bà. Năm 1998. Ảnh: Công ty CP Cáp treo Núi Bà Tây Ninh

Google AI Plus - gói AI mới nhất của Google - hiện đã có mặt ở Việt Nam

Thông báo mới của Google về việc phát hành gói Google AI Plus tại Việt Nam nè!

Hôm nay, chúng tôi mang Google AI Plus đến với thêm 40 quốc gia, bao gồm Việt Nam. Đây là gói dịch vụ mới nhất được thiết kế nhằm giúp nhiều người dùng Google AI hiệu quả hơn với chi phí thấp hơn. Gói Google AI Plus này lần đầu tiên được ra mắt tại Indonesia vào đầu tháng 9 năm nay và đã nhận được phản hồi rất tích cực, vì vậy chúng tôi mong muốn sớm mở rộng đến nhiều quốc gia khác bao gồm cả Việt Nam.

10 ví dụ về tính năng chỉnh sửa ảnh mới trong Gemini

Gemini vừa bổ sung thêm nhiều tính năng chỉnh sửa hình ảnh mới và chắc là nhiều người đã và đang sử dụng qua rồi. Thế nhưng chắc sợ nhiều người chưa biết, Google viết một bài giới thiệu 10 ví dụ về cách chỉnh sửa ảnh trong Gemini. Tui trích đăng lại đây để mọi người tham khảo. Trong các ví dụ này, câu Prompt bằng tiếng Anh được đăng lại nguyên gốc để tiện cho việc tham khảo. Khi làm thử người dùng sử dụng tiếng Anh hay tiếng Việt đều được

Câu chuyện cáp treo du lịch

Bộ tem Cáp treo hiện đại

Ngày 22/4/2023, Bưu điện Việt Nam phát hành bộ tem Cáp treo hiện đại gồm 3 tem và 1 block tem.

Chùa Bà Đen - Linh Sơn Tiên Thạch tự

Lễ hội vía Bà chùa Bà Đen là một trong những lễ hội đông người dự nhất Việt Nam

Đã rất lâu rồi, tui đọc được một thông tin thống kê rằng 3 lễ hội có nhiều lượt người tham gia nhất ở miền Nam là:

• Lễ hội vía Bà Chúa Xứ ở Núi Sam, Châu Đốc

• Lễ hội vía Bà Thiên Hậu ở Bình Dương

• Lễ hội vía Bà ở chùa Bà Đen, Tây Ninh

Theo đó, lễ vía Bà Chúa Xứ Châu Đốc là đông nhất với số người tham dự là hơn 2 triệu người. Hai lễ hội còn lại có số người tham dự trên 1 triệu người.

Chùa Bà Đen trong một ngày thường, không phải lễ hội. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Chùa Hang núi Bà Đen

Đường đến chùa Hang

Tiền đường chùa Hang (Linh Sơn Long Châu), luôn đông người lễ Phật. Ảnh: Phạm Hoài Nhân

Ngôi chùa chính trên núi Bà Đen là chùa Linh Sơn Tiên Thạch, tức chùa Bà Đen. Phật tử lên núi Bà Đen lễ Phật thì chắc chắn là lên chùa Bà Đen rồi sau đó mới viếng thăm các chùa khác, nếu có. Chùa Hang chỉ là một ngôi chùa nhỏ ở gần đó, được xây dựng sau chùa Bà Đen rất lâu.

Chùa Bà Đen. Có mấy chùa Bà Đen?

Có một chùa Bà Đen thôi, nhưng nếu nói chùa ở núi Bà Đen thì không phải một mà hơi bị nhiều. Cũng phải thôi, người xưa thường cất chùa trên núi vì nơi đó yên tĩnh, tịch mịch, thuận tiện cho việc tu hành. Một ngọn núi nho nhỏ, chỉ cao chừng 60 met thôi ở Bửu Long đã có đến năm, bảy ngôi chùa huống chi núi Bà Đen cao tới 986 met.

Ngôi chùa xưa nhất, lớn nhất, quan trọng nhất ở núi Bà Đen là chùa Linh Sơn Tiên Thạch, nằm lưng chừng núi ở độ cao khoảng 320 met. Vì là ngôi chùa chính nên chùa được người dân gọi là chùa Bà Đen luôn. Chùa còn được gọi bằng các tên khác như: chùa Thượng, chùa Phật.

Chùa Linh Sơn Tiên Thạch. Ảnh: SunWorld Núi Bà Đen

Hai cập nhật quan trọng cho NotebookLM

Ngày 26/8 vừa qua, Google đã công bố hai cập nhật quan trọng cho NotebookLM liên quan đến hai tính năng Overview của ứng dụng này là Video Overview và Audio Overview. Dưới đây là bản tin của họ, đăng ngày 3/9/25.

Tính năng Video Overviews trên NotebookLM hiện hỗ trợ đến 80 ngôn ngữ, bao gồm tiếng Việt

Tính năng Video Overviews trên NotebookLM hiện đã có hỗ trợ 80 ngôn ngữ. Tính năng Audio Overviews, vốn được hỗ trợ bằng các ngôn ngữ này, nay cũng được nâng cấp toàn diện hơn.

Chỉnh sửa hình ảnh trong Gemini giờ đây quá đã!

Bài viết dưới đây của Google giới thiệu mô hình tạo và chỉnh sửa hình ảnh mới được tích hợp vào Gemini. Riêng phần hình ảnh minh họa do tui thêm vô để làm ví dụ cho dễ hiểu.

😜

Ngay trong ứng dụng Gemini, chúng tôi chính thức giới thiệu mô hình tạo và chỉnh sửa hình ảnh mới từ Google DeepMind. Từ giai đoạn thử nghiệm sớm, công nghệ này đã khiến người dùng thích thú — đây hiện là mô hình tạo và chỉnh sửa hình ảnh được đánh giá cao trên thế giới. Giờ đây, chúng tôi rất vui mừng thông báo rằng mô hình này đã được tích hợp trực tiếp vào ứng dụng Gemini, mang đến cho bạn khả năng kiểm soát nhiều hơn bao giờ hết để sáng tạo nên những bức hình hoàn hảo.

Google giới thiệu bộ sưu tập “Made in Vietnam” của các nhà sáng tạo Game Việt Nam

Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, bộ sưu tập đặc biệt "Made in Vietnam" được giới thiệu trên trang chủ Google Play Games vào ngày 2 tháng 9. Đây là những ứng dụng game được tuyển chọn kỹ lưỡng nhằm tôn vinh sự sáng tạo không giới hạn và tinh thần khởi nghiệp của các nhà phát triển game Việt Nam.

Ngành công nghiệp game và ứng dụng của Việt Nam đang chứng kiến tốc độ tăng trưởng vượt bậc, khẳng định vị thế là một trong những thị trường phát triển nhanh nhất thế giới. Lĩnh vực này đang trở thành ngành xuất khẩu giá trị cao đầy tiềm năng của đất nước.

Lên chùa Bà Đen (Linh Sơn Tiên Thạch tự)

Hồi xưa, người ta cũng thường lên núi Bà Đen nhưng không phải đi du lịch như bây giờ mà nói đi núi Bà Đen tức là lên chùa Bà Đen. Ở Việt Nam ta, trên một ngọn núi thường có nhiều chùa do các bậc tu hành thường chọn nơi thâm sơn cùng cốc để tu tập. Núi Bà Đen cũng vậy, nhưng ngôi chùa xưa nhất, lớn nhất và linh thiêng nhất được mọi người thường xuyên lên cúng bái là chùa Bà, hay Linh Sơn Tiên Thạch.

Linh Sơn Tiên Thạch tự, tức Chùa Bà. Ảnh: SunWorld Núi Bà Đen

Chùa Điệp Thạch

Chùa Hang là ngôi chùa nổi tiếng của Trà Vinh, tọa lạc ven quốc lộ 54, cách trung tâm thành phố Trà Vinh cũ khoảng 8 km. Trên đường đến đây, khi chỉ mới đi được khoảng 6 km thì cũng trên quốc lộ 54 bỗng nhiên bạn thấy một ngôi chùa Khmer tuyệt đẹp, khiến bạn không đành lòng lướt qua mà phải dừng lại tham quan.

Cổng chùa. Ảnh: Phạm Hoài Nhân